Abstrakt: |
Projekt TALIS, jako pionierski, umożliwia badanie nauczycieli na tak szeroką skalę. Coraz większa wiedza o raporcie międzynarodowym (2009) i raportach krajowych pierwszej edycji sprzyja zwiększaniu liczby krajów i nauczycieli biorących udział w nadchodzących badaniach. W edycji TALIS 2013 wzięło udział łącznie ponad 172 tys. nauczycieli, w tym ze szkół podstawowych 14,6 tys., z niższych szkół średnich blisko 105,5 tys. a z wyższych szkół średnich ponad 25 tys. W polskim badaniu uczestniczyło w sumie 10 298 nauczycieli i 513 dyrektorów 526 szkół. Do zebrania materiału badawczego wykorzystano kwestionariusz opracowany przez grupę ekspertów wybranych przez OECD. Na podstawie wyników badania na polskiej próbie stwierdzono, że niemal wszyscy polscy nauczyciele mają wyższe wykształcenie. W Polsce ponadto nie występują niedobory nauczycieli w szkołach; sytuacja taka dotyczy jednak wielu innych krajów uczestniczących w badaniu. Badanie wykazało ponadto, że w Polsce dwa raz więcej nauczycieli niż w pozostałych krajach pracuje z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych; polscy respondenci potrzebują – według własnych deklaracji – dodatkowych szkoleń, kształcących umiejętności pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Zauważono, że dla polskich dyrektorów specyficzne było postrzeganie systemu wynagrodzeń nauczycieli opartego na awansie zawodowym jako bariery. Nauczyciele z Polski w mniejszym stopniu niż respondenci z innych krajów byli zainteresowani dobrym samopoczuciem uczniów i tym, co ich podopieczni mają do powiedzenia. Nauczyciele skarżyli się przede wszystkim na przeciążenie pracą, niepewność zatrudnienia, niesatysfakcjonujące zarobki i niski prestiż zawodu. Wyniki badania ujawniły, że nauczyciele z Polski w porównaniu z pozostałymi byli rzadziej poddawani formalnej ocenie. W Polsce ocenia się przede wszystkim efektywność nauczania, w tym wyniki uczniów (91%), zarządzanie klasą (87%) i kompetencje związane z nauczaniem konkretnego przedmiotu (86%). |
Publikacje: |
- Hernik, K., Malinowska, K., Piwowarski, R., Przewłocka, J., Smak, M. i Wichrowski, A. (2014). Polscy nauczyciele i dyrektorzy na tle międzynarodowym. Główne wyniki badania TALIS 2013. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
|