Abstrakt: |
Przedmiotem badania były opinie młodzieży szkolnej na temat przyrody; objęto nim uczniów z klas IV-VI szkół podstawowych w województwie śląskim. Do analizy otrzymano ponad 6 tys. ankiet, z czego wykorzystano co trzecią (w sumie 2257 ankiet z ponad 50 szkół ze wsi i z miast całego regionu). Badanych poproszono o odpowiedź na pytanie: Co to jest przyroda i na jakich lekcjach uczysz się o niej? Analiza odpowiedzi ujawniła, że 95% ankietowanych kojarzyło przyrodę z biologią, 75% z geografią, 14% z lekcjami środowiska, a 1% uczniów klas czwartych, 2,5% uczniów klas piątych i 36% uczniów klas szóstych (najczęściej dziewczynki – 47%) z fizyką. Również w przypadku chemii zauważalny był wzrost liczby wskazań, jednak nie tak wielki (klasy czwarte – 0,3%, klasy piąte – 2%, klasy szóste – 4,5%). Definicja przyrody zgodnie z wynikami ankiet to: wszystko, co nas otacza (57%), czyli rośliny (64%) i zwierzęta (49%), a także góry i rzeki (17%) oraz skały, tlen i woda (12%). Tylko 8,7% badanych zaliczyło do przyrody człowieka, a nieco ponad 10% użyło określeń „środowisko”, „natura”, „przyroda ożywiona” i „przyroda nieożywiona” (tego ostatniego jedynie 4,5% badanych). Wraz z wiekiem opinia ta na temat przyrody ulegała utrwaleniu (odnotowano wzrost liczby wskazań każdej z wymienianych najczęściej cech). Dzieci ze wsi częściej niż dzieci z miast wskazywały na rośliny, zwierzęta, góry, rzeki, powietrze i skały. Dodatkowo zaobserwowano, że niezależnie od klasy pełniejszych odpowiedzi udzielały dziewczynki. |