Abstrakt: |
Celem badania była analiza wyników programu biblioterapeutycznego z dziećmi niedosłyszącymi – uczniami klasy ósmej szkoły dla niedosłyszących w Warszawie. W programie wzięło udział 10 uczniów (sześć dziewcząt i czterech chłopców). Ośmiu badanych miało za sobą krótki pobyt w zwykłym przedszkolu, dwóch – w zwykłej szkole. Program składał się z 25 sesji trwających około 60 minut. Dzieci dobrano na podstawie konsultacji z dyrekcją szkoły i polonistką. Program biblioterapeutyczny miał na celu rozwój czytelnictwa i motywację do ekspresji słownej w wyrażaniu własnych problemów życiowych, a także rozwój zainteresowań, np. czytelniczych. Przed rozpoczęciem programu dzieci zostały przebadane techniką projekcyjną (Jaki jestem), testem zdań niedokończonych oraz kwestionariuszem o sytuacji rodzinnej (pytano m.in. o czas wolny, zainteresowania, czytelnictwo rodziny). Pod koniec powtórzono test zdań niedokończonych oraz poproszono badane dzieci o pisemną ocenę zajęć biblioterapeutycznych. Na spotkaniach z dziećmi poruszano takie tematy jak: upośledzenie słuchu i jego konsekwencje, znaczenie języka, postawy wobec niesłyszących, możliwości postępowania z dzieckiem niesłyszącym, rola książki w rozwoju języka, potrzeba kontaktu ze słyszącymi, własny plan na życie, stosunki w rodzinie, wrażliwość na los innych ludzi itp. Połowa badanych miała w swoich domach znaczną liczbę książek, co wynikało z wykształcenia rodziców. Niektóre dzieci jednak skarżyły się na brak książek w biblioteczkach domowych, czego powodem była m.in. trudna sytuacja lokalowa. Trzech uczniów przyznało, że w ich domach rodzice nie zachęcają do czytania i nie rozmawiają z nimi o przeczytanych lekturach. Dziewięcioro dzieci w czasie wolnym oglądało programy telewizyjne przeznaczone dla dorosłych, m.in. serial Dynastia. Dwoje dzieci należało do biblioteki publicznej. Żadne z dzieci nie wymieniło wśród swoich zainteresowań czytania książek. Dzieci nie wymieniały wśród ulubionych książek żadnych tytułów spoza kanonu lektur, jednak zdawały sobie sprawę z wartości czytelnictwa. Badanie wykazało, że najlepiej osiągniętym celem był rozwój czytelnictwa dzieci niesłyszących. Uczniowie wychodzą wyraźnie poza lektury obowiązkowe w kierunku literatury młodzieżowej, rezygnują z czytania komiksów. Zaobserwowano ponadto wyraźny wzrost czytelnictwa wśród dzieci objętych programem biblioterapeutycznym. |