Abstrakt: |
Celem badania była diagnoza narracji autorskiej dotycząca rządów Edwarda Gierka w okresie 1970-1980, zawarta w podręcznikach gimnazjalnych. Analizie poddano następujące publikacje: Wendt J.: Podręcznik. Historia III. Wyd. Rożak, Gdańsk 2000; Tomalska H.: Historia. Polska i świat w XX wieku. Podręcznik dla gimnazjum. Wyd. Juka, Warszawa 2001; Przybysz K., Jakubowski W., Włodarczyk M.: Historia dla gimnazjalistów. Dzieje najnowsze: podręcznik. Klasa III. Wyd. OE Pazdro, Warszawa 2002; Małkowski T., Rześniowiecki J.: Historia III: podręcznik dla klasy III gimnazjum. Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Gdańsk 2003; Wojciechowski G.: Podręcznik do gimnazjum. Razem przez wieki zrozumieć przeszłość III. Wyd. Nowa Era, Warszawa 2003; Kucharczyk G., Milcarek P., Robak M.: Przez tysiąclecia i wieki. Cywilizacje XIX i XX wieku: kl. 3. Wyd. WSiP, Warszawa 2004; Bąkowski D.: Historia 3. Podręcznik dla uczniów gimnazjum. Wyd. Operon, Gdynia 2004; Wendt J.: Przez wieki. Podręcznik do historii dla klasy trzeciej gimnazjum. Wyd. Rożak, Gdańsk 2005; Chachaj J.: Historia czasy najnowsze. Podręcznik dla III klasy gimnazjum. Wyd. Demart, Warszawa 2006; Jekel M., Menz M.: Historia. Podręcznik dla uczniów klasy III gimnazjum z tekstami źródłowymi. Wyd. Żak, Warszawa 2006; Habielski R.: To dopiero HISTORIA! Podręcznik dla gimnazjum klasa 3 (egzemplarz próbny). Wyd. Nowa Era, Warszawa 2007. W wyniku analizy stwierdzono, że autorzy unikają oceny faktów historycznych. W jednym podręczniku (wyd. Juka) odnotowano błąd merytoryczny dotyczący roku nowelizacji konstytucji (według podanej informacji miała ona miejsce w 1975). Zauważono również, że w kilku pracach w ogóle nie zamieszczono tego faktu (wyd. OE Pazdro, Nowa Era I, Operon), podobnie wykazano brak danych na temat utraty władzy przez Gierka (wyd. WSiP, Juka). Ponadto zwrócono uwagę na nierzetelną prezentację wydarzeń dotyczących polityki zagranicznej – w pięciu podręcznikach (wyd. Rożak I i II, Nowa Era I, WSiP, Demart) zawarto informację o „otwarciu Polski na Zachód”, ale tylko w jednym znalazło się uzasadnienie tej tezy (wyd. Nowa Era I). Natomiast w pięciu podręcznikach temat ten całkowicie pominięto (Juka, OE Pazdro, Operon, Żak, Nowa Era II). We wszystkich podręcznikach przedstawienie dekady rządów Gierka wsparto materiałem ilustracyjnym; teksty źródłowe dodano w sześciu publikacjach (Rożak I i II, Juka, GWO, Nowa Era II, WSiP); dodatkowo w dwóch podręcznikach znalazły się mapy: nowego podziału administracyjnego (Rożak I) i ważniejszych ówczesnych ośrodków przemysłowych (Nowa Era I). Na podstawie zebranego materiału sformułowano wniosek o zbyt dużym wartościowaniu opisu faktograficznego bez stosownego kontekstu opisywanych wydarzeń. |