Abstrakt: |
Autorka artykułu prezentuje wyniki badań dotyczące wejścia młodych niepełnosprawnych na rynek pracy. Wyniki badań przeprowadzonych przez Instytut Spraw Publicznych wśród młodzieży niepełnosprawnej pokazują, że badani mają problem z nietrafnymi wyborami edukacyjnymi, a nieodpowiedni zawód albo brak zawodu wyuczonego w szkole dotyczył wielu młodych niepełnosprawnych i miał konsekwencje dla ich dalszych losów zawodowych (Giermanowska red., 2007a). 47,6% zadeklarowało posiadanie zawodu wyuczonego w szkole i zadowolenie z niego. Ale blisko 40% młodzieży nie posiadało – według własnych deklaracji – zawodu wyuczonego w szkole. 46,2% zgodziło się z twierdzeniem, że szkoła daje możliwość wyboru ścieżki zawodowej, wśród pozostałych połowa nie miała zdania, a połowa nie zgodziła się z taką opinią. 39,4% nie mogło swobodnie wybrać szkoły w zawodzie, który ich interesował. W 2008 roku zewnętrzny egzamin zawodowy zdało około 1/3 absolwentów, którzy byli objęci dostosowaniami z tytułu niepełnosprawności na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej, a także blisko połowa na poziomie technikum (dane Centralnej Komisji Egzaminacyjnej). Niepełnosprawni studenci nie mają poczucia, że są gorzej wykształceni od osób niepełnosprawnych, i wierzą, że poradzą sobie ze swoją karierą zawodową i znalezieniem miejsca na rynku pracy (Paszkowicz, 2009). Badacze wskazują jednak, że wśród niepełnosprawnych wyższy jest niż wśród pełnosprawnych poziom frustracji (Burchardt, 2005), co znajduje także potwierdzenie w badaniach polskich (Ochonczenko, 2010; Giermanowska red., 2007a, 2007b). |