Abstrakt: |
Celem badania było odpowiedzenie na pytanie, które osoby i grupy z otoczenia społecznego młodzieży udzielają jej wsparcia. Badaniem sondażowym objęto dobranych losowo 30 uczniów klas ósmych szkoły podstawowej (SP) i 30 uczniów klas trzecich średniej szkoły ogólnokształcącej (w sumie 42 dziewcząt i 18 chłopców). Badani mieli odpowiedzieć pisemnie na pięć pytań: jakie problemy przeżywasz obecnie i jakich spraw dotyczą trudne sytuacje, z którymi spotykasz się w swoim życiu w szkole i w domu; kto wspiera Cię w trudnych sytuacjach; jak myślisz, kto jeszcze mógłby udzielić Ci pomocy i wsparcia w szkole i poza środowiskiem szkoły; do kogo zwróciłbyś się z prośbą o pomoc w rozwiązywaniu Twoich problemów; kogo nie poprosiłbyś o wsparcie? Wyjaśnij dlaczego. Sondaż wykazał, że uczniowie mają przede wszystkim problemy w szkole, polegające na trudnościach w uczeniu się poszczególnych przedmiotów, braku chęci i motywacji do nauki, konfliktach i nieporozumieniach z nauczycielami. Problemy nasilały się wyraźnie u uczniów szkoły średniej. Ponad 1/3 uczniów klas ósmych i połowa uczniów klas trzecich liceum ogólnokształcącego (LO) wymieniała jako poważne i trudne do rozwiązywania problemy w rodzinie. Dla 1/3 badanych szkoły podstawowej i 1/5 szkoły średniej ważne były problemy emocjonalne, a także wiążące się z przeżywaniem przyjaźni i miłości (1/5 uczniów SP i 1/6 uczniów LO). Stosunkowo rzadko wskazywano problemy egzystencjalne. Młodzież twierdziła, że w trudnych sytuacjach otrzymuje wsparcie przede wszystkim od rodziny, najczęściej od rodziców, głównie matek. Obie grupy uczniów miały wysokie poczucie wsparcia ze strony rodziny. Ponad połowa badanych wskazała jako grupę wsparcia przyjaciół i kolegów. Tylko jeden uczeń wskazał nauczyciela. Wielu badanych, zwłaszcza ze szkoły średniej, stwierdziło, że nie ma takiej osoby, która udzieliłaby im jakiegokolwiek wsparcia; uczniowie ci podkreślali swoje osamotnienie i bezsilność. Wszyscy badani mieli poczucie, że otrzymywane przez nich wsparcie jest niewystarczające. Niektórzy mieli świadomość, że osobami wspierającymi mogliby być nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy szkolni, psycholodzy. Młodzież widziała jednak trudność polegającą na znalezieniu sposobu prowadzącego do nawiązania z nauczycielami wspomagających relacji i do budowania wzajemnego porozumienia. Potrzebne wydaje się podjęcie takich działań, które uczyłyby młodych ludzi poszukiwania wsparcia w swoim środowisku i właściwego wykorzystania tego wsparcia oraz kształtowania w środowisku rówieśniczym, rodzinnym i szkolnym klimatu sprzyjającego pomocy i wspomaganiu. |