Abstrakt: |
Przedmiotem badania były formy doskonalenia zawodowego i samokształcenia nauczycieli. W badaniu uczestniczyło 180 osób, w tym 102 z wykształceniem wyższym magisterskim, 30 – wyższym zawodowym, 42 – po studium nauczycielskim, sześć – z wykształceniem średnim pedagogicznym. Nauczyciele pracowali na wsi – w siedmiu gminach rejonu Janowa Lubelskiego w województwie tarnobrzeskim. Kwestionariusz ankiety zawierał pytania dotyczące: wykształcenia, stażu pracy, nauczanych przedmiotów, form doskonalenia, literatury pedagogicznej, z której respondent korzystał w ostatnim czasie, uczestnictwa w konferencjach metodycznych. 39 ankietowanych brało udział w kursach (z wyłączeniem kursów kwalifikacyjnych), 15 – w warsztatach, 17 ukończyło studia podyplomowe. Łącznie w różnych formach doskonalenia zawodowego uczestniczyło 87 badanych. Okazało się, że najchętniej doskonalą swoje umiejętności osoby z wyższym wykształceniem (62), w drugiej kolejności – absolwenci studium nauczycielskiego (17) oraz osoby legitymujące się wykształceniem wyższym zawodowym. W badanej populacji 78 ankietowanych posiadało piętnastoletni (i więcej) staż pracy, W tej grupie 22 osoby ukończyły jakąkolwiek formę doskonalenia. 13 nauczycieli studiowało w okresie przeprowadzanego badania. Okazało się, że ponad 50% respondentów nie potrafiło wymienić ani jednego tytułu z zakresu literatury pedagogicznej. Wśród tych, którzy potrafili wymienić takie pozycje, najwięcej było nauczycieli z wykształceniem wyższym zawodowym (wśród tych osób najwięcej było też aktualnie studiujących). W roku szkolnym 1996/1997 82% badanych uczestniczyło w przynajmniej jednej konferencji metodycznej. Do najważniejszych przeszkód utrudniających podjęcie doskonalenia zawodowego badani zaliczyli: wysoką odpłatność (56 wskazań), brak czasu (52), brak motywacji (40), niechęć ze strony dyrektora szkoły (30), brak zgody dyrektora (22), daleką odległość od ośrodka (20). Sześć osób nie mogło doskonalić się zawodowo ze względu na trudną sytuację materialną, a siedem nie otrzymało skierowania na doskonalenie. Ośmiu respondentów uważało, że uczestnictwo w formach doskonalenia zawodowego jest nieprzydatne w pracy dydaktyczno-wychowawczej. |