Celem badania było zebranie kompleksowych informacji o najważniejszych firmach szkoleniowych działających na polskim rynku oraz spektrum ich działalności. Badaniem ankietowym objęto prawie 800 firm z całej Polski (wysyłka na podstawie baz POIG i BKK), otrzymano w terminie 172 prawidłowo wypełnione ankiety; zastosowano także bezpośredni wywiad telefoniczny. Badanie miało charakter inwentarza. Z próby wyłączono dane Zakładu Doskonalenia Zawodowego. Uzyskano wyniki od 75 firm w Warszawie, 55 z innych dużych ośrodków (Trójmiasto, Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań, Lublin, aglomeracja katowicka), 42 z pozostałych części Polski. Pod względem formy własności wyróżniono: spółki z o.o. (69 podmiotów), osoby fizyczne (23), stowarzyszenia (16), spółki cywilne (15), fundacje (14), uczelnie (14), spółki akcyjne (10), inne (11). Wyróżniono dwie grupy firm szkoleniowych: wszelkie spółki i osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą – firmy o rodowodzie zagranicznym, proponujące całościowe pakiety usług doradczych i szkoleniowych; polskie firmy prywatne, oferujące różne pakiety szkoleniowe; małe firmy prywatne zachowujące swoją specyficzną specjalizację, tworzące autorskie szkolenia; a także instytucje: uczelnie, oferujące systematyczne, rozłożone w czasie zdobywanie wiedzy z określonej dziedziny; stowarzyszenia, izby gospodarcze, zakłady doskonalenia zawodowego itp., proponujące szkolenia w kluczowych dla firm tematach; inne instytucje ekonomiczne (agencje rozwoju regionalnego, centra wspierania biznesu, inkubatory przedsiębiorczości) prowadzące lokalne szkolenia z podstawowych zakresów różnych dziedzin. Około 70% firm prowadzących szkolenia miało również działalność związaną z doradztwem personalnym; nieco rzadziej firmy poza ośrodkami miejskimi; uczelnie oferowały je stosunkowo najrzadziej (42%). 23% firm prowadziło działalność wydawniczą, najczęściej uczelnie i fundacje (42,86% i 57,14%). 21% oferowało również inne usługi. Wyróżniono dwa typy firm ze względu na tematykę oferowanych szkoleń: pierwsza oferowała głównie szkolenia z informatyki, prawa i administracji, rachunkowości i finansów (częściej firmy z mniejszych miast i dużych ośrodków); druga z zarządzania, umiejętności osobistych, sprzedaży, marketingu i promocji (im większe miasto, tym więcej szkoleń tego typu). Firmy warszawskie i z dużych miast miały więcej programów standardowych niż z małych miast (średnio odpowiednio 25,42, 25,76 i 16). Niezależnie od lokalizacji równie często organizowano szkolenia ze sprzedaży (68,8% firm). Najczęściej szkolenia miały formę warsztatów (82%), najrzadziej stosowano treningi w terenie – 14,53%, w tym 9,52% firm z małych miejscowości; tam najpopularniejsze były wykłady (83,33%); wykłady stosowały również uczelnie (92,86%), stowarzyszenia (87,5%), fundacje (85,71%), najrzadziej stosowały je firmy o najprostszej osobowości prawnej (56,52% osób fizycznych, 46,67% spółek cywilnych). Wyróżniono trzy rodzaje szkoleń: otwarte (uczestnicy z różnych firm) – najpopularniejsze były w małych miastach – prowadziło je 48,1% firm, w Warszawie 26,3%; zamknięte według stałego wzorca (pracownicy jednej firmy, program standardowy) – były podobnie częste we wszystkich lokalizacjach (14-15%); zamknięte dostosowane (szkolenie pod kątem potrzeb i oczekiwań klientów) – oferowała je niemal połowa firm, głównie warszawskie (56,75%), w małych miastach 36,13%. Uczelnie, stowarzyszenia i inne instytucje najczęściej prowadziły szkolenia otwarte i według ustalonych programów; spółki i osoby fizyczne częściej dostosowywały się do klienta; około 1% badanych prowadziło też doradztwo dla osób indywidualnych. Przeciętna firma współpracowała z niemal 40 trenerami, na stałe zatrudniała siedmiu. Z kadr wyższych uczelni najczęściej korzystały duże miasta poza Warszawą (średnio z 22 trenerami, dla całej próby średnia 15,5). Trenerzy zagraniczni najczęściej współpracowali z firmami warszawskimi. Najlepsze warunki lokalowe miały firmy z małych miast – 5,6 sali na firmę, najgorsze w Warszawie – 2,5; największą liczbą sal dysponowały uczelnie. Przeciętna grupa szkoleniowa miała około 17 uczestników, grupy na szkoleniach organizowanych przez instytucje były liczniejsze. 30% wśród szkolonych stanowiła średnia kadra, 21% wyższa, 21% specjaliści, 16% pracownicy szczebla podstawowego, 12% inni. Wyższa kadra menedżerska kształciła się głównie w dużych ośrodkach miejskich i Warszawie, do niej była adresowana niemal 1/4 szkoleń; w innych firmach było to 13,4%; średnia kadra była szkolona lokalnie. Firmy spoza dużych ośrodków szkoliły pracowników szczebla podstawowego niemal dwa razy częściej niż warszawskie (odpowiednio 25% i 12,9% adresowanych do nich szkoleń). Poza Warszawą dwa razy częściej szkolono inne osoby (większa stopa bezrobocia, dopasowanie rynku do potrzeb). Firmy z Warszawy ponad 81% szkoleń realizowały na potrzeby dużych i średnich firm, duże miasta 62,9%, reszta Polski 35,7%. Wśród szkolonych 40% stanowiły przedsiębiorstwa prywatne, 24% międzynarodowe, 16% państwowe, 10% administracja państwowa, 10% inne. Firmy międzynarodowe najczęściej szkoliły się w Warszawie (2/5 wszystkich szkoleń), najrzadziej w najmniejszych ośrodkach (8%); administracja publiczna szkoliła się lokalnie – poza Warszawą szkolono jej przedstawicieli ponad dwa razy częściej; w małych miastach prawie 1/5 odbiorców szkoleń stanowiły podmioty określone jako inne (głównie bezrobotni). Ceny szkoleń były najwyższe w firmach warszawskich – godzina szkolenia zamkniętego kosztowała około 723 zł, w dużych miastach 385, w pozostałych 176, szkolenia otwartego odpowiednio 594, 240 i 120 zł; najtańsze szkolenia prowadziły uczelnie – około 60 zł za godzinę. W 1997 roku firmy przeszkoliły średnio po 1864 osoby, w tym 992 na szkoleniach otwartych; szacowane średnie dla roku 1998 wynosiły odpowiednio 2137 i 1171 osób. Firmy z Warszawy i dużych miast szkoliły prawie dwa razy więcej osób niż firmy z reszty kraju; najmniej osób w 1997 roku przeszkoliły osoby fizyczne (287), najwięcej fundacje (5017). Identyfikacji potrzeb szkoleniowych na zlecenie klienta najczęściej podejmowały się firmy z dużych miast, w tym Warszawy (60%), z reszty kraju 40%; usługę taką oferowała 1/5 uczelni. Średnio firma wydała w roku 9,45 książki; firmy dzieliły się tu na dwie grupy – publikujące niewiele lub wcale oraz mające w swojej ofercie działalność wydawniczą; publikowano też średnio prawie cztery teksty w prasie fachowej, wykonywano nieco ponad jedno tłumaczenie tekstu obcojęzycznego. Najpopularniejszą formą promocji był mailing, stosowało go 59% firm; ogłoszenia w prasie codziennej – 55,81%, formę tę stosowało 76,19% firm spoza dużych ośrodków i 41,33% w Warszawie. Firmy warszawskie preferowały ogłoszenia w prasie branżowej – korzystało z nich 2/3 firm, w innych dużych miastach 50%, w pozostałej części kraju – 1/3. Stwierdzono, że rynek usług szkoleniowych rozwija się dynamicznie, niesie ze sobą kumulowanie wiedzy; zarysował się wyraźny podział między ośrodki różnej wielkości, perspektywy rozwoju rynku w 1999 roku okazały się bardzo dobre.