Abstrakt: |
Przedmiotem badania były aspiracje życiowe młodzieży wiejskiej. Badanie przeprowadzono w 1991/92 i 1993/94 oraz objęto nim łącznie 53 osoby – uczniów Szkoły Podstawowej w Siedlcu (wieś zachowawcza zgodnie z typologią W. Wincławskiego). Wyniki ankiety przeprowadzonej w roku szkolnym 1993/94 ujawniły, że do najczęściej wskazywanych aspiracji należały materialne, następnie rodzinne, zawodowe, edukacyjne, kierownicze, kulturalne i społeczne. W porównaniu z wynikami badania z 1992/93 roku, przeprowadzonego w tym samym środowisku, nastąpił wzrost ogólnego poziomu aspiracji, w tym w szczególności aspiracji materialnych i zawodowych. Wzrósł również odsetek wskazań na aspiracje edukacyjne i niewielki wzrost aspiracji kulturalnych. Obniżył się z kolei poziom aspiracji związanych z relacjami interpersonalnymi – rodzinnych, społecznych i kierowniczych. Do najważniejszych wartości młodzież wiejska zaliczyła życie osobiste i rodzinne (71,9%), następnie karierę zawodową (65,5%) oraz spokojne i wygodne życie (61,1%). Cenionymi wartościami okazały się również ciekawe życie (46,9%) i życie aktywne społecznie (40,6%). Żaden z respondentów nie zadeklarował chęci sprawowania funkcji kierowniczych, co wiązać można – podobnie jak resztę wyników – ze specyfiką polskiej wsi, gdzie spokojne i jednocześnie zaangażowane społecznie życie było wartością nadrzędną, a ścisła kontrola społeczna zniechęcała do wyróżniania się w roli kierownika. Porównanie wyników z dwóch okresów czasowych ujawniło znaczne zwiększenie się roli ciekawego życia oraz pracy zawodowej, podnoszenie kwalifikacji zawodowych i aktywnego życia społecznego. Spadło za to znaczenie pełnienia funkcji kierowniczych i przestrzegania zasad moralnych. |