Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu diagnozy zmian aspiracji życiowych Polaków, które dokonały się w ciągu 10 lat. Próbę badawczą stanowiło 1094 dorosłych mieszkańców Polski (dobór miał charakter losowy). Respondentom postawiono otwarte pytanie o podstawowy przedmiot ich dążeń życiowych na najbliższe 5-10 lat. Uzyskane odpowiedzi szczegółowe pogrupowano w sześć ogólnych kategorii. Stwierdzono, że podstawowy kierunek dążeń Polaków (podobnie jak 10 lat temu) wyznaczały głównie sprawy dotyczące życia osobistego i rodzinnego (69%). W tym zakresie respondenci wymieniali najczęściej m.in. dbałość o zdrowie, leczenie oraz pragnienie długiego życia (35%); co ósmy ankietowany (12%) za najważniejsze uznał szczęście rodzinne i osobiste, tzn. zgodę, miłość, szacunek i spokój w rodzinie czy odpowiednie relacje między członkami rodziny. 10% badanych planuje w najbliższych latach założyć własną rodzinę. Kolejną wyszczególnioną kategorią dążeń Polaków stanowiły aspiracje związane z życiem zawodowym – osobistym lub bliskich (35%). Respondenci najczęściej wyrażali potrzebę znalezienia zatrudnienia (10%) oraz chęć posiadania satysfakcjonującej pracy (7%). 6% ankietowanych dążyło do utrzymania obecnie posiadanej pracy, a 5% wyraziło chęć otrzymania pracy dobrze płatnej. Następną kategorię istotnych celów życiowych określono jako aspiracje statusowo-materialne (31%), sytuując w niej przede wszystkim dążenia do poprawy poziomu życia (23%). Zgodnie z udzielonymi odpowiedziami wśród podstawowych celów były m.in. kwestie mieszkaniowe, podróżowanie, zakup samochodu czy wygrana pieniężna. Do istotnych aspiracji Polaków należały również te związane z edukacją (19%): wykształcenie dzieci, wnuków; ukończenie studiów; kontynuacja nauki; podjęcie studiów czy uzupełnienie wykształcenia i podniesienie kwalifikacji. W porównaniu z wynikami uzyskanymi w 1998 roku odnotowano wyraźny wzrost (o 16 punktów) aspiracji dotyczących życia osobistego i rodzinnego. Ponadto zaobserwowano wzrost zainteresowania kwestiami społecznymi, politycznymi oraz gospodarczymi. Jednocześnie odnotowano spadek znaczenia zagadnień mieszkaniowych (o osiem punktów), edukacyjnych (o sześć punktów) oraz statusowo-materialnych (o sześć punktów). |