Abstrakt: |
Przedmiotem badania był wizerunek nauczyciela nauczania początkowego w oczach uczniów. Badaniem ankietowym objęto uczniów klas drugich (158) i trzecich (201) szkół podstawowych w Opolu. Odpowiedzi uczniów ujawniły, że ocenie najczęściej poddawano sferę fizyczną nauczycieli. Dzieci chwaliły ich sposób ubierania się, dostrzegały także związek między doborem ubrań a humorem nauczyciela. Zdaniem uczniów na życzliwe usposobienie nauczyciela i dobrą atmosferę w klasie miały wpływ czynniki związane z zachowaniem uczniów (czy są grzeczne, czy nie), odmienną formą lekcji (wycieczki, zabawy dydaktyczne, odniesiony sukces w konkursie szkolnym, recytacja wierszy i śpiewy) oraz zachowaniem nauczyciela w danym dniu (dobry humor, śmianie się z żartów uczniów). Ocena badanych skupiała się także na sferze moralno-etycznej wychowawcy (prawdomówność, uczciwość, wyrozumiałość). Wszyscy uczniowie podkreślali znaczenie troskliwości nauczyciela (przytulanie uczniów, uśmiechanie się itp.). Istotną cechą nauczyciela była także jego umiejętność komunikacji. W opinii dzieci (szczególnie starszych) nauczyciele nie zawsze mówili prawdę. Pozytywnie prawdomówność nauczyciela oceniło 98,7% uczniów klas drugich i 96,9% uczniów klas trzecich. Uczniowie wysoko cenili także umiejętność dochowania tajemnicy i wzbudzanie zaufania (97,8%). W relacji nauczyciel – uczeń dużą rolę pełniły czynniki decydujące o skutecznej współpracy dającej obopólne korzyści, np. zachęcanie do nauki. Ważne okazało się również okazywanie zainteresowania sprawami dzieci, również rodzinnymi (78,1%). Respondenci cenili kulturę osobistą i bogactwo zainteresowań nauczyciela, szczególne uznanie budził wychowawca szanujący własną godność i godność ucznia oraz nauczyciel sprawiedliwy, ale i wymagający. Powierzchowność i osobowość nauczyciela okazały się decydujące dla uczniów, kwestia kwalifikacji i wiedzy merytorycznej spadała na drugi plan. 70,3% badanych oświadczyło, że chciałoby być w przyszłości nauczycielami, głównie ze względu na cechy zewnętrzne nauczyciela, ale także z powodu jego szerokiej wiedzy i możliwości uczenia innych. |