Badanie miało na celu analizę rozumienia i interpretacji tekstów kultury zawartych w wypracowaniach maturalnych z języka polskiego. Analizie poddano 480 losowo wybranych prac maturalnych maturzystów z 2005 roku (240 prac z poziomu podstawowego i 240 prac z poziomu rozszerzonego) według następujących kryteriów realizacji standardów egzaminacyjnych: wiadomości i rozumienie; korzystanie z informacji (np.: rozpoznawanie bohaterów przytoczonego utworu, określenie funkcji i znaczenia bohaterów, umiejscowienie fragmentu utworu w całości dzieła, wskazanie opinii, odróżnienie opinii od faktów, poprawność rzeczowa); tworzenie informacji. Opracowanie wyników badania podzielono na część podstawową i rozszerzoną egzaminu maturalnego. Po analizie części podstawowej okazało się m.in., że maturzyści w pracach pisemnych nie odwołują się do całych tekstów literackich. W pracach przeciętnych i słabych czytanie odbywa się na poziomie znaczeń dosłownych. Zauważono małą świadomość kulturową wśród osób zdających egzamin maturalny na poziomie podstawowym. Biorąc pod uwagę poziom rozszerzony, stwierdzono m.in., że zdający rozumieją kontekst historyczny i historycznoliteracki oraz znają środki stylistyczne. Deficyty ujawniły się w zakresie: łączenia analizy z interpretacją, korekty własnego tekstu, umiejętności wykorzystania wiedzy w sposób sfunkcjonalizowany, potwierdzania stawianych hipotez interpretacyjnych.