Abstrakt: |
Celem badania była charakterystyka wartości życiowych młodzieży, jej sytuacja życiowa, światopogląd oraz obyczaje. W badaniu wzięły udział dwie grupy młodzieży: wiejska i miejska. Łącznie w badaniu wzięły udział 1354 osoby, w tym 744 ze wsi (mieszkańcy 20 wsi gminy Bielsk, niedaleko Płocka, w tym 400 kobiet i 344 mężczyzn) i 610 z Torunia (w wieku od 20 do 35 lat; próba losowa). Wśród badanych z obu grup najwięcej było osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym i niepełnym średnim oraz średnim zawodowym (około 30–50%). Wykształcenie wyższe miało ponad 10% respondentów z Torunia i około 2% młodych ludzi ze wsi. Niewielki odsetek młodzieży legitymował się wykształceniem niepełnym podstawowym (około 2–3%). W badanej populacji około 45% respondentów ze wsi i blisko 30% z miasta było robotnikami, około 12% ze wsi i około 40% z miasta – pracownikami fizyczno-umysłowymi. Do podstawowych składników dobrego i udanego życia młodzi Torunianie zaliczyli przede wszystkim: dobre warunki materialne i bytowe (49%) oraz udane życie rodzinne (30%). Mieszkańcy wsi wymieniali przede wszystkim dobre warunki materialne i bytowe (34%), dobre otoczenie społeczne (20%) oraz udane życie rodzinne (19%). Jak się okazało, młodzież miejska miała nieco większe oczekiwania i aspiracje niż młodzież wiejska, co przejawiało się w poziomie satysfakcji życiowej. Z życia było zadowolonych 70% respondentów ze wsi i 60% z miasta, nie w pełni zadowolonych było 24% badanych z obu grup. Brak zadowolenia z życia deklarowało: 10% badanych ze wsi i 20% z miasta. Do podstawowych motywów satysfakcji życiowej respondenci zaliczali udane życie rodzinne (35% badanej populacji). Do realizacji założonych celów większą wagę przywiązywała młodzież wiejska (23% wskazań) niż miejska (12%). Dla mieszkańców wsi ważniejsze było niż dla mieszkańców miasta zadowolenie z dzieci. Badanie wykazało, że samoocena młodzieży co do własnej aktywności kulturalnej jest stosunkowo niska, zwłaszcza w przypadku respondentów ze wsi. Do najczęstszych form aktywności kulturalnej, które wymieniali badani, należały: oglądanie telewizji (wszyscy z obu grup), słuchanie radia (cała badana populacja), czytanie prasy (blisko 100% wszystkich badanych). Na koncerty i wystawy chadzało 3% respondentów z miasta (ani jeden ze wsi), do teatru – 10% młodzieży miejskiej i 2% młodzieży wiejskiej. Książki czytało znacznie więcej mieszkańców miasta niż wsi – odpowiednio: 81% i 60%. Wyniki badania zaprzeczyły, by religijność młodzieży przechodziła z modelu o dominacji pierwiastków rytualno-kultowych do modelu religijności uetycznionej. Jak się okazało, religijności młodych Polaków nie można zaliczyć stanowczo do jednej konkretnej kategorii, składa się raczej z elementów religijności tradycyjnej i uetycznionej. Stanowi zatem model przejściowy, niewykrystalizowany jeszcze w pełni. Jako wierzący zadeklarowało się 100% respondentów ze wsi i 87% respondentów z miasta. W opiniach ponad połowy badanych ludzie religijni są bardziej moralni, skłonni do poświęceń i uczciwi. Młodzież miasta twierdziła częściej niż respondenci ze wsi, że ludzie wierzący są także bardziej tolerancyjni niż niewierzący. Według 64% badanych ze wsi i 70% z miasta religia jest ich prywatną sprawą. Nieco ponad 20% respondentów ze wsi i blisko 20% z miasta akceptowała upowszechnianie własnej wiary, ale bez nacisku. |