Badanie miało na celu opis wybranych aspektów treści i dynamiki świadomości obywatelskiej młodzieży szkolnej z województwa łomżyńskiego w latach 1989-1995. W badaniu posłużono się ankietą audytoryjną, którą objęto w sumie 790 uczniów klas ósmych szkół podstawowych i maturzystów w wieku 15-20 lat (do analizy zakwalifikowano 721 ankiet) oraz 166 nauczycieli – studentów zaocznych WSP w Olsztynie (Oddział Zamiejscowy Wydziału Pedagogicznego w Łomży). Badanie poprzedzono badaniami pilotażowymi, obejmującymi około 10% każdej z prób. Wyniki badania ujawniły, że procesy i struktury powstające w latach 1989-1995, nazywane najczęściej procesami transformacji ustrojowej, stanowiły dla młodzieży dużą i jednocześnie ambiwalentną dawkę socjalizacji obywatelskiej. Zmiany, które dokonały się w postawie obywatelskiej młodych ludzi, koncentrowały się wokół konstatacji, że przemiany ustrojowe wywoływały wiele stresów i krytyki oraz w swoich przejawach potrafią być dolegliwe lub nawet stanowić zagrożenie (bezrobocie, groźba konieczności płacenia za studia wyższe, brak mieszkań, wzrost cen itp.). Jednocześnie respondenci uważali, że nie mogło być mowy o powrocie do dawnego systemu, choć należy poszukiwać innych rozwiązań niż drastycznie wolnorynkowy system. Do najbardziej dynamicznie rozwijających się postaw obywatelskich młodzieży należała postawa programowo-transformacyjna (gotowość do poparcia i współkształtowania państwa prawa i demokracji parlamentarnej) oraz kontestacyjno-buntownicza (gotowość do zachowań sprzeciwu wobec negatywnych zjawisk transformacji bez programu pozytywnego). Niezbyt rozpowszechniona i dość elitarna była postawa pragmatyczno-liberalna (gotowość do zachowań pragmatycznych według kryterium korzyści i sukcesu, warunkowa akceptacja przemian, gdy są korzystne). Rozpowszechniona postawa tradycjonalno-przystosowawcza (gotowość do formalnego akceptowania zmian, ale myślenie według ładu monocentrycznego z sentymentem do przeszłości, w tym do PRL) cechowała się największą biernością i zgodnie z rokowaniami badaczki powinna była zmniejszać się ilościowo.