Celem badania było określenie miejsca pracy w hierarchii wartości młodzieży z województwa olsztyńskiego, ich stosunku do bezrobocia oraz własnej, przyszłej pracy zawodowej na tle znajomości lokalnego rynku pracy. W badaniu wykorzystano kwestionariusz składający się z 25 pytań zasadniczych oraz pytań sondujących dane demograficzne. Badaniem objęto 371 uczniów (51% dziewcząt) ostatnich klas szkół ponadpodstawowych z Olsztyna, Bartoszyc, Iławy i Lidzbarka Warmińskiego. Uczniowie liceów i techników stanowili 55,5% badanych, policealnych studiów zawodowych – 25,6%, zasadniczych szkół zawodowych – 18,9%. 31% respondentów mieszkało w miastach od 11 do 50 tys. mieszkańców, 28,8% na wsi, 24% w Olsztynie, 9,4% w miastach do 10 tys. mieszkańców, 5,1% w miastach od 51 do 100 tys. mieszkańców. Ponad połowa badanych osiągała przeciętne wyniki w nauce, 44,7% oceniało siebie jako uczniów dobrych. Przypadki skrajne stanowiły 5%. Sytuacja mieszkaniowa uczniów była nieco lepsza od sytuacji ich rodziny – blisko połowa respondentów oceniała ją jako dobrą lub bardzo dobrą. 22% oceniło źle lub bardzo źle swoją sytuację materialną, 21% – dobrze i bardzo dobrze. Wyniki badania ujawniły, że młodzież zdawała sobie sprawę z niewielkich możliwości znalezienia pracy w wyuczonym zawodzie na terenie województwa olsztyńskiego. Miało to wpływ na osłabianie identyfikacji uczącej się młodzieży z zawodem, co negatywnie warunkowało efekty kształcenia oraz podważało jego racjonalność. Badana młodzież prezentowała jednocześnie zbyt wielkie i niewspółmierne do lokalnego rynku zatrudnienia oczekiwania względem Rejonowego Urzędu Pracy (RUP) – 27,9% badanych planowało poprzez RUP znaleźć zatrudnienie (z czego połowa oczekiwała ofert zgodnych ze swoim zawodem), co dziesiąty chciał dzięki RUP przekwalifikować się, a co trzeci, czwarty liczył na zasiłek dla bezrobotnych. Pozytywnym sygnałem okazało się przygotowanie znacznej większości młodzieży do mobilności zawodowej (84%). Pewną barierą w znalezieniu zatrudnienia mogły się jednak okazać niewspółmierne do realnych możliwości rynkowych oczekiwania płacowe badanych.