Abstrakt: |
Przedmiotem badania była percepcja problemu bezrobocia przez młodzież przygotowującą się do podjęcia pierwszej pracy. Pytania problemowe dotyczyły: orientacji młodzieży w rozmiarach bezrobocia w Polsce, opinii na temat bezrobocia, odczuć młodych ludzi związanych z możliwością bycia bezrobotnym, oceny własnych szans na znalezienie pracy, zamiarów działania w przypadku braku pracy po ukończeniu szkoły. W 1991 roku badaniem objęto 321 osób, w 1993 roku (badanie powtórzone przez B. Nowicką-Lipę, omówione w pracy magisterskiej Percepcja bezrobocia wśród młodzieży przygotowującej się do podjęcia pierwszej pracy) 300 osób, w tym 153 kobiety i 147 mężczyzn. Do pomiaru wykorzystano kwestionariusz ankiety zawierającej głównie pytania otwarte. Blisko jedna piąta badanych znała aktualną liczbę bezrobotnych w Polsce. Prawie 25% respondentów zaniżało liczbę osób pozostających bez pracy. Jedna czwarta respondentów w ogóle nie odpowiedziała na pytanie dotyczące rozmiarów bezrobocia w kraju. Tak duży stopień niewiedzy mógł wynikać najprawdopodobniej z uaktywnienia się mechanizmu obronnego przed tak realnym zagrożeniem – ten rocznik był już trzecim z kolei zagrożonym bezrobociem w kraju. Tylko 36% ankietowanych przewidywało minimalny wzrost liczby bezrobotnych w kolejnych latach. 10% badanych uważało, że zjawisko bezrobocia jest normalne. 8,7% respondentów twierdziło, że jest to zjawisko potrzebne albo konieczne. Prawie jedna piąta młodzieży nie określiła własnych odczuć związanych z byciem bezrobotnym. Ponad jedna czwarta tych, którzy udzielili odpowiedzi na to pytanie, wiązała pozostawanie bezrobotnym ze strachem, bezradnością i poczuciem oszukania. 12% badanych nie przejmowało się możliwością pozostawania bez pracy. 5,6% młodych ludzi twierdziło, że do trudności w znalezieniu pracy najczęściej przyczynia się słabe przygotowanie zawodowe wyniesione ze szkoły. 14% osób uważało, że łatwiej znaleźć pracę dzięki układom rodzinnym i znajomościom. 25% osób wskazywało, że wysokie szanse na znalezienie pracy dają własna przedsiębiorczość oraz kompetencje. 35% badanych twierdziło, że w przypadku bezrobocia są gotowi na zmianę kwalifikacji. 4,7% młodzieży w takiej sytuacji wyemigrowałoby z kraju. Spadek liczby chętnych do wyjazdu z kraju wynikał najpewniej z większych trudności w znalezieniu pracy za granicą niż w początkowym okresie przemian w Europie Środkowo-Wschodniej. Jedynie 5,3% respondentów myślało o założeniu własnej firmy po ukończeniu szkoły. 11,3% chciałoby pracować w sektorze prywatnym. |