Abstrakt: |
Celem badania było ustalenie związków między myśleniem twórczym a wybranymi cechami osobowości – inteligencją, poziomem lęku, obrazem siebie i potrzebami psychicznymi. Badaniem objęto 154 uczniów klas siódmych szkół podstawowych w wieku 13-14 lat oraz 170 uczniów szkół średnich (liceów ogólnokształcących i techników) w wieku 18-19 lat. Do określenia dyspozycji twórczych wykorzystano Test Niezwykłych Zastosowań J.P. Guilforda oraz test rysunkowy K.K. Urbana. Z kolei do pomiaru zmiennych osobowościowych użyto: Testu Matryc J.J. Ravena, testu M. Choynowskiego i E. Skrzypek Jaki jesteś, inwentarza C.D. Spielbergera (STAI), projekcyjnego testu Narysuj postać ludzką, Autoportretu Steina. Wyniki badania ujawniły wysoką korelację między wszystkimi wskaźnikami twórczego myślenia a inteligencją u młodszych badanych. W przypadku młodzieży nie stwierdzono takiej zależności. U dzieci zauważono również ujemną korelację między werbalnymi wskaźnikami twórczego myślenia w postaci giętkości i oryginalności a globalnym poziomem lęku. U młodzieży ujemny związek łączył lęk jako stan z niewerbalnym wskaźnikiem twórczości. Jedynie wśród starszych badanych wystąpiły istotne związki (dodatnie) między myśleniem twórczym a samooceną i egocentryzmem – konkretnie między niewerbalnym wskaźnikiem twórczości a stopniem pozytywnej samooceny oraz egocentryzmem a giętkością i oryginalnością myślenia. W zakresie potrzeb psychicznych zidentyfikowano następujące zależności – dodatnią korelację między płynnością myślenia a potrzebą porządku oraz między płynnością i giętkością myślenia a potrzebą autonomii, a także ujemną korelację między oryginalnością myślenia a potrzebą zabawy. |