Celem badania było m.in. dowiedzenie się, co nauczyciele sądzą o dyscyplinie, jak pojmują to zjawisko i związane z nim pojęcia, gdzie lokalizują jego przyczyny, jakie czynniki według nich mają na nie wpływ. Badaniem metodą sondażu diagnostycznego objęto losowo dobranych uczniów klas IV-VIII publicznych szkół podstawowych Olsztyna, ich rodziców i nauczycieli; wykorzystano kwestionariusze wywiadu o pytaniach otwartych dla uczniów, rodziców i nauczycieli; w przypadku nauczycieli uzyskano 122 wywiady. Badani nauczyciele utrzymywanie dyscypliny rozumieli jako narzędzie do podporządkowania sobie uczniów i zapanowania nad klasą, określali prawidłową dyscyplinę głównie jako przestrzeganie przez ucznia reguł szkoły – 70,5%, podporządkowanie się nauczycielowi – 49,2%, szanowanie go – 21,3%; nie wiązali dyscypliny ze stymulowaniem rozwoju społecznego wychowanków, uważali, że najmniejszy związek z dyscypliną mają: sprawiedliwość nauczyciela – 0,8%, wzajemne zaufanie nauczyciela i ucznia – 2,5%, szacunek nauczyciela dla ucznia – 4,9%, kategorie związane z nauczaniem uzyskały tu odsetki 6-9%. Właściwe zachowanie ucznia w szkole było definiowane jako przestrzeganie reguł postępowania – 69,7%, szacunek dla innych, przestrzeganie norm etycznych i moralnych – 62,3%; według badanych istniał nikły związek między zachowaniami uczniów a przebiegiem procesu nauczania, nie dostrzegali związku między swoimi działaniami i właściwym zachowaniem uczniów; najmniejszy wpływ miały według nich: gotowość nauczyciela do współpracy z uczniami – 0,8%, uzyskiwanie dobrych ocen – 3,3%, gotowość ucznia do współpracy z nauczycielem. Według badanych za brak dyscypliny odpowiadały: dom rodzinny ucznia – 46,4%, czynniki związane z uczniem, jego potrzebami, charakterem – 29,3%, za czynniki o najmniejszym znaczeniu uznano osobowość nauczyciela i jego wiedzę pedagogiczną – 19,1%, sposób nauczania i organizowania lekcji – 17,2%. Według badanych radzenie sobie z problemami wiązało się z: kontaktem szkoły z domem – 33,9%, organizacją procesu nauczania – 30%, przygotowaniem do zawodu nauczyciela – 29,8%, komfortem pracy nauczyciela – 28,4%, odpowiednią i spójną polityką dyscyplinarną – 27,9%. Podczas lekcji najczęściej występowały zachowania zakłócające: rozmowy i hałas – 80,3%, zakłócanie toku lekcji – 45,1%, nadmierna ruchliwość – 42,6%; wulgarne i aroganckie zachowanie występowało rzadziej – 25,4%; podczas przerw występowały: fizyczna agresja w stosunku do innych uczniów – 74,6%, nadmierna ruchliwość – 44,3%, wulgarność – 34,4%, niszczenie lub zabieranie cudzych przedmiotów – 34,4%, palenie papierosów, picie alkoholu, narkotyzowanie się – 20,5%. W wyniku analizy skupień stwierdzono, że: 65,7% badanych należało do grupy charakteryzującej się wysokim natężeniem opinii, iż dyscyplina to przestrzeganie reguł szkoły przez ucznia, a właściwe zachowanie to przestrzeganie reguł i norm etycznych i moralnych; 19,6% należało do grupy uważającej, że dyscyplina oznacza podporządkowanie się ucznia nauczycielowi, a właściwie zachowujący się uczeń jest cichy, spokojny, nierzucający się w oczy; 14,7% należało do grupy o najwyższej częstotliwości wyrażania, że dyscyplina oznacza szacunek ucznia wobec innych uczniów, a właściwe zachowanie powinno być oparte na wielu regułach.