Badanie PISA 2009 (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów – Programme for International Student Assessment) zamyka
pierwszy, dziewięcioletni cykl programu. Począwszy od 2000 roku co trzy lata sprawdzane są kompetencje jednego rocznika uczniów, którzy ukończyli piętnaście lat, w trzech ważnych dziedzinach obecnych w systemie edukacji, jakimi są: czytanie i interpretacja tekstów kultury, matematyka oraz nauki przyrodnicze (Reading, Mathematics, Science). Wyniki uzyskane wiosną 2009 roku pozwalają na bardziej pogłębioną analizę pierwszej z badanych dziedzin – czytania i i interpretacji. Pozytywnym rezultatem wprowadzenia powszechnego gimnazjum i systemu egzaminów zewnętrznych jest odnotowane ograniczenie odsetka uczniów najsłabszych. Polska jako jeden z zaledwie czterech krajów Unii Europejskiej, obok Finlandii, Estonii i Holandii, osiągnęła w czytaniu poziom odniesienia dla odsetka uczniów najsłabszych, wyznaczony w strategicznych ramach współpracy europejskiej „Kształcenie i szkolenie 2020”, co stanowi ważny wskaźnik skuteczności polityki edukacyjnej. Wyjątkowość Polski na tle 65 krajów uczestniczących w badaniu PISA 2009 polega na zdolności przejścia od bardzo niskich wyników w czytaniu, odnotowanych w 2000 roku, do wyników powyżej średniej krajów OECD. Ponadto, nasz kraj  pozytywnie wyróżnia  współbieżność polskich reform z programem PISA, polegająca m.in. na podobnym kierunku myślenia o edukacji pod względem efektów kształcenia, w poszukiwaniu odpowiedzi na podstawowe pytanie: jakie kompetencje potrzebne są młodym ludziom, stojącym u progu dorosłego życia.