Abstrakt: |
Przedmiotem badania była świadomość medialna uczniów szkoły podstawowej. Posłużono się metodą ankiety. Badaniem objęto 1001 uczniów uczęszczających do klas ósmych szkół podstawowych w Krakowie, Krośnie, Nowym Sączu, Tarnowie i Zamościu oraz we wsiach w województwach bielsko-bialskim, katowickim, krakowskim, krośnieńskim, nowosądeckim, tarnowskim, przemyskim, rzeszowskim i sieradzkim. W ankiecie pytano respondentów, które ze środków masowego przekazu najbardziej ich interesują. Proszono również o pisemne wyjaśnienie pojęć oznaczających wybrane media. Okazało się, że najpopularniejszym medium wśród młodzieży była telewizja – 84,62% wskazań, w tym 43,76% dziewcząt i 40,86% chłopców. Na drugim miejscu znalazły się czasopisma – 60,24%, w tym 35,56% dziewcząt i 24,68% chłopców. 52,65% badanych wskazało także książkę, która okazała się popularniejsza wśród dziewcząt (34,27% wskazań) niż chłopców (18,38%). Na czwartej pozycji znalazło się radio, którego słuchało 46,23% badanych, w tym 25,57% dziewcząt i 20,78% chłopców. Komputer wybrało zaledwie 23,18% uczniów, w tym 6,69% dziewcząt i 16,48% chłopców. Blisko 20% uczniów utożsamiało telewizję z odbiornikiem telewizyjnym. Ponad połowa respondentów kojarzyła telewizję ze środkiem przekazu, ale badani z tej grupy nie potrafili rozwinąć tej definicji. 19% uczniów utożsamiało telewizję z emitowanymi przekazami. 6,5% ankietowanych nie potrafiło podać żadnej definicji telewizji. W wypowiedziach pisemnych uczniów zauważono brak kompetencji w zakresie posługiwania się językiem – pojawiły się błędy w użyciu przymiotników, przysłówków, niestaranna budowa zdań, mała precyzja wypowiedzi. Uczniowie mieli świadomość, że przekaz telewizyjny uwalnia odbiorców z trudu interpretacji: Z telewizji można się dowiedzieć wiele informacji, których nie trzeba czytać, Oglądanie telewizji jest łatwe i przyjemne. Do oglądania jej nie trzeba żadnego wysiłku. Telewizję najprościej zrozumieć. Młodzież nie była na ogół świadoma łatwości, z jaką telewizja może manipulować odbiorcami, dlatego też należałoby jak najefektywniej uczyć młodych respondentów strategii oglądania obrazu telewizyjnego. Blisko 65% uczniów błędnie rozumiało pojęcie czasopisma – respondenci z tej grupy utożsamiali czasopismo z gazetą. 10% badanych nie dość, że błędnie zdefiniowało pojęcie, to na dodatek wypowiedź ich była nieczytelna ze względu na braki logiczne i stylistyczne, np. Czasopismo jest to jeden z typu gazet, którzy ludzie czytają najchętniej. Dla uczniów czytających czasopisma najważniejsze były: rozrywka, ciekawostki o gwiazdach, porady kosmetyczne, horoskopy, zdjęcia. Uczennice wymieniały następujące tytuły znanych im czasopism: Dziewczyna, Popcorn, Bravo, Bravo Girl. Na podstawie wyników badania uznano świadomość medialną ósmoklasistów za niską. Doceniono jednak dość wysoką pozycję książki (mimo że nie sięgało po nią blisko 40% respondentów). |