Analiza miała na celu określenie relacji przyczynowo-skutkowych łączących mechanizmy rynkowe z wynikami kształcenia oraz dokonanie oceny danych empirycznych dotyczących tych związków. W szczególności skoncentrowano się na weryfikacji tezy, zgodnie z którą dostępne dane empiryczne są niejednoznaczne, a skutki wprowadzania mechanizmów rynkowych w edukacji są znikome lub nieistniejące. W kontekście skutków ograniczono się do celów systemu edukacyjnego w postaci jakości i równości kształcenia. Dobór badań do analizy przeprowadzono zgodnie z następującymi kryteriami: musiały obejmować szkolnictwo na szczeblu podstawowym i średnim (pozostałe poziomy i rodzaje kształcenia wykluczono); nie dotyczyły programów dofinansowania dla uczniów, czesnego za naukę lub systemów wynagrodzenia nauczycieli opartych na wynikach; musiały koncentrować się na uczniach, rodzicach i szkołach (wykluczono wykorzystywanie modeli symulacyjnych, badania ekonometryczne, prace opisowe, analizy dyskursu, teksty krytyczne poświęcone polityce edukacyjnej, opracowania teoretyczne); zostały opisane w czasopiśmie naukowym (wykluczono publikacje książkowe) w języku angielskim, niemieckim lub duńskim; zostały opublikowane w 2004 roku lub później (dla metaanaliz i przeglądów jako graniczny przyjęto rok 2000). W rezultacie analizie poddano badania empiryczne o różnym charakterze – jakościowym, ilościowym i quasi-eksperymentalnym. Wykorzystano metodę systematycznego przeglądu bibliograficznego baz danych (uzyskano około 225 artykułów), przeszukiwania baz danych według nazwisk autorów prac (25 nazwisk) oraz systematycznego monitoringu stron internetowych ośmiu instytucji i grup badawczych zajmujących się omawianą tematyką w poszukiwaniu najnowszych artykułów (uzyskano 40 artykułów). Założenia dotyczące funkcjonowania mechanizmów rynkowych w obszarze konkurencji międzyszkolnej i wyboru szkoły przez rodziców nie przekładają się na rzeczywiste zależności. Rynki edukacyjne mają charakter lokalny, to znaczy rodzice nie wybierają dowolnej szkoły, lecz szkołę znajdującą się blisko miejsca zamieszkania. Szkoły konkurują zatem ze szkołami sąsiednimi. Analiza funkcjonowania mechanizmów rynkowych w oświacie wymaga uwzględnienia czynników kontekstowych w postaci statusu społeczno-ekonomicznego danego obszaru, specyfiki polityki wyboru, cech lokalnych szkół, reakcji szkół sąsiednich czy działań władz w zakresie rozliczalności w sektorze edukacji. Stwierdzono dwie charakterystyczne cechy mechanizmów rynkowych w edukacji – znaczenie lokalnych hierarchii i brak elastyczności po stronie popytu i podaży.