Abstrakt: |
Celem badania było określenie postaw młodzieży wobec różnych kategorii osób marginalizowanych (kobiet, mniejszości narodowych i imigrantów) oraz rozstrzygnięcie, czy postawy te różnicują się w zależności od usytuowania terytorialnego respondentów. Badanie kwestionariuszowe przeprowadzono wśród młodych mieszkańców województwa lubuskiego. Zebrano 747 wypełnionych ankiet (65% założonej próby). W skład kwestionariusza weszły pytania stanowiące część Polskiego Generalnego Sondaży Społecznego, Europejskiego Sondażu Społecznego oraz badań prowadzonych przez Międzynarodowy Uniwersytet w Bremie. Uzyskane wyniki porównano z wynikami Polskiego Generalnego Sondażu Społecznego, co umożliwiło włączenie do analiz czynnika wieku. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że postawy wobec kategorii społecznych narażonych na marginalizację były zależne od wieku respondentów – młodzież charakteryzowała się wyższym poziomem tolerancji i otwartości na „innych” niż osoby w średnim wieku i osoby starsze. W każdej grupie wiekowej pojawiały się jednak pewne różnice w zależności od analizowanej kategorii osób podlegających marginalizacji. W przypadku kobiet nie stwierdzono jednoznacznie negatywnych postaw, szczególnie wśród młodzieży i osób w średnim wieku. Krytyczny stosunek wobec kobiet przybierał postać ogólnych idei, choć poziom tolerancji zależny był od tego, czy dotyczył dyskryminacji miękkiej (np. kobiety co prawda nie nadają się do rządzenia krajem…, przy czym nie jest powiedziane wyraźnie, że nie sprawdzają się w innych sferach), czy dyskryminacji twardej (ukonkretnione pytania, sytuujące kobiety w tradycyjnie przypisywanych im rolach). W pierwszym przypadku uzyskiwano proporcjonalny podział opinii respondentów, w drugim – stwierdzano zdecydowany sprzeciw wśród młodzieży i średniolatków. W przypadku mniejszości narodowych zaobserwowano z kolei tendencję do zmniejszania się tolerancji we wszystkich grupach wiekowych, przy czym w najmniejszym stopniu przyczyniło się do tego najstarsze pokolenie (szczególnie z Lubelszczyzny), które najczęściej wyrażało przekonanie o konieczności świadczenia przez rząd pomocy mniejszościom. Najmniej tolerancyjna wobec mniejszości okazała się młodzież, zwłaszcza lubuska. W kwestii imigrantów stwierdzono duże zróżnicowanie postaw wewnątrz- i międzypokoleniowych. Najwyższy poziom tolerancji charakteryzował lubuskich seniorów, najbardziej sprzeczne postawy prezentowała zaś lubuska młodzież. |