Abstrakt: |
Celem badania było porównanie zdolności rozróżnienia emocji rzeczywistej i okazywanej przez dzieci w wieku czterech i sześciu lat. Badaniem objęto 159 dzieci uczęszczających do pięciu publicznych przedszkoli w Warszawie i okolicach. 79 badanych było w wieku czterech lat, a 80 – w wieku sześciu lat. Badano każde dziecko indywidualnie. Na początku rozmowy z osobą badającą dziecko proszone było o przedstawienie się, następnie odbywała się krótka rozmowa, mająca na celu oswojenie dziecka z badaniem. W kolejnym etapie osoba badająca czytała dziecku sześć historyjek, z czego trzy opowiadały o dziecku, którego potrzeby zostały zaspokojone, a trzy – o dziecku, którego potrzeb nie zaspokojono. Na podstawie wyników badania stwierdzono wpływ wieku na ocenę emocji zgodnych z sytuacją i implikowanych przez sytuację stanami mentalnymi – ale tylko w przypadku tworzenia specjalnych układów przez takie czynniki jak płeć dziecka, znak emocji, perspektywa oraz kolejność zadanych pytań. Dzieci nie miały problemów z określeniem emocji bohatera historyjki, chociaż częściej skłaniały się ku interpretacji, jeśli sytuacja dotyczyła negatywnych emocji. Nie stwierdzono dużej zgodności w przypadku atrybucji emocji w pierwszej i trzeciej osobie. Z pewną ostrożnością założono, że dzieci czteroletnie prezentują emocje jako stany wewnętrzne. Ostrożność ta wynika z istotnie wyższej od poziomu losowego atrybucji zgodnych z sytuacją dla emocji negatywnych (w przypadku dzieci czteroletnich). |