Celem badania było określenie pozaszkolnych uwarunkowań wyników egzaminu gimnazjalnego. Do pomiaru cech osobowości zastosowano test psychologiczny Inwentarz Osobowości NEO-FFI autorstwa P.T. Costy i R.R. McCrae w adaptacji B. Zawadzkiego, J. Strelaua, P. Szczepaniaka i M. Śliwińskiej. Do pomiaru statusu społeczno-ekonomicznego zastosowano z kolei ankietę własnej konstrukcji skierowaną do uczniów. Badaniem objęto 313 uczniów klas trzecich gimnazjów w Białymstoku, w tym 130 dziewcząt i 183 chłopców. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że uczniowie o wysokim poziomie ekstrawersji osiągali wysokie wyniki w zakresie tworzenia własnego tekstu, wyszukiwania i stosowania informacji, wskazywania i opisywania faktów/związków/zależności oraz w stosowaniu zintegrowanej wiedzy i umiejętności rozwiązywania problemów. Z kolei gimnazjaliści o wysokim poziomie otwartości na doświadczenia osiągali wysokie wyniki w zakresie tworzenia własnego tekstu, wskazywania i opisywania faktów/związków/zależności oraz w stosowaniu zintegrowanej wiedzy i umiejętności rozwiązywania problemów. Badani o wysokim poziomie ugodowości osiągnęli wysokie wyniki w tworzeniu własnego tekstu i rozwiązywaniu problemów. Uczniowie o wysokim poziomie sumienności osiągali dobre rezultaty w czytaniu i odbiorze tekstów kultury oraz w całej części matematyczno-przyrodniczej.