Abstrakt: |
Celem badania było określenie możliwości wykorzystania muzyki w procesie resocjalizacji wychowanków zakładów poprawczych. Przedmiotem badania była realizacja predyspozycji muzycznych w zakładzie poprawczym, ewentualne przeszkody w stosowaniu muzyki w takich placówkach oraz formy kontaktu młodzieży z muzyką w zakładach poprawczych. Badaniem objęto 64 chłopców z Zakładu Poprawczego w Dominowie oraz z Zakładu Poprawczego w Raciborzu. Badani byli w wieku od 14 do 20 lat; najliczniej reprezentowana była grupa wiekowa 15–16 lat. 42% badanych przebywało w zakładzie poprawczym do roku, 39% – od roku do dwóch lat, 12% – od dwóch do trzech lat, 5% – od trzech do czterech lat, 2% – powyżej czterech lat. W badaniu zastosowano następujące narzędzia: wywiad kwestionariuszowy dla uzyskania informacji o przeszkodach w stosowaniu muzyki w placówce oraz o formach kontaktu młodzieży z muzyką, skierowany do wychowanków oraz kierowników internatów badanych placówek; test dla zbadania predyspozycji muzycznych wychowanków; zastosowano Materiały do badań uzdolnień muzycznych Krystyny Stróżak, które służą do oceny uzdolnień muzycznych kandydatów do klasy pierwszej szkoły muzycznej; Materiały… są podzielone na trzy części: badanie słuchu melodycznego i dyspozycji głosowych, badanie poczucia tonalności, badanie poczucia rytmu muzycznego. Do badania uzdolnień muzycznych wybrano losowo 29 chłopców. U 21% badanych stwierdzono wyraźnie zarysowane uzdolnienia muzyczne. 48% miało uzdolnienia muzyczne, które mogły się rozwinąć podczas ćwiczeń. 80% wszystkich badanych muzyka pomagała w różnych sytuacjach życiowych (np. w skupieniu się, w radzeniu sobie z poczuciem osamotnienia). 98% respondentów ma możliwość uczenia się gry na instrumentach w zakładach poprawczych. 25% bierze udział w takich zajęciach, a aż 84% chciałoby uczyć się gry na gitarze, organach albo akordeonie. 89% badanych chciałoby się uczyć także śpiewu. Na podstawie wyników badania sformułowano następujące postulaty: podczas kontaktu młodzieży z muzyką (np. w czasie dyskotek) można zgromadzić materiał diagnostyczny dotyczący ekspresji oraz interakcji nieletnich; w placówkach resocjalizacyjnych warto zatrudnić muzykoterapeutów; warto zwiększyć możliwość obcowania wychowanków placówek resocjalizacyjnych z muzyką; pracownicy zakładów poprawczych powinni zdobyć wiedzę o możliwościach terapeutycznych, jakie daje obcowanie z muzyką; do dydaktyki w zakresie pracy resocjalizacyjnej powinno się włączyć elementy muzykoterapii. |