Abstrakt: |
Celem badania było zebranie materiału niezbędnego do dokonania analizy aktualnego stanu wiedzy, doświadczeń i zainteresowań muzycznych młodzieży. Głównym problemem badawczym były rozpoznanie i diagnoza stanu przygotowania uczniów do uczestnictwa w kulturze muzycznej. Badanie dotyczyło kilku aspektów przygotowania: znajomości literatury muzycznej, wiadomości z kultury muzycznej, wrażliwości słuchowej oraz znajomości zapisu muzycznego. Badano też zainteresowania, upodobania i formy uczestnictwa młodzieży w życiu muzycznym. Dodatkowo zbadano przygotowanie kadry pedagogicznej nauczającej muzyki oraz zakres realizacji materiału nauczania i stosowanych form oraz sytuacji przedmiotu w szkole. Badanie przeprowadzono w województwach: bydgoskim, łódzkim i warszawskim. W każdym wybrano trzy licea, w tym dwa ogólnokształcące. W każdym z liceów wybrano klasy, w których był realizowany program muzyki i klasy bez zajęć muzycznych. Ogółem przebadano 425 uczniów, w tym 322 w LO. W badaniach uczestniczyły łącznie 22 klasy, w tym 14 klas czwartych, trzy klasy trzecie i pięć klas drugich. Posłużono się sondażem diagnostycznym i obserwacją bierną lekcji muzyki. Podstawowymi narzędziami były: dwuczęściowe sprawdziany osiągnięć muzycznych (część I – słuchanie muzyki, część II – wiadomości), ankieta zainteresowań muzycznych ucznia, ankieta dla nauczyciela muzyki. Stwierdzono, że stan przygotowania muzycznego jest mało zadowalający, jednak młodzież charakteryzuje się znaczną wrażliwością słuchową i względną znajomością literatury muzycznej przy małym zakresie wiedzy (zwłaszcza w szkołach, w których nie ma muzyki). Ponad połowa badanej młodzieży deklarowała chęć słuchania muzyki poważnej i miała swoich ulubionych kompozytorów. Zdecydowanie bogatsze były zainteresowania klas mających muzykę w szkole. Uczniowie badanych liceów ogólnokształcących reprezentowali wyższy poziom przygotowania muzycznego. Zauważono dość duże różnice w poziomie wiedzy, jak i doświadczenia muzycznego między poszczególnymi klasami. Najwyższy poziom wiedzy oraz wrażliwości słuchowej reprezentowali uczniowie interesujący się muzyką poważną, najniższy – muzyką rozrywkową. Zarówno uczniowie, jak i nauczyciele za najważniejsze dwie formy aktywności muzycznej na lekcjach uznawali słuchanie muzyki i śpiewanie. Młodzież odczuwała potrzebę obcowania z muzyką, co wyrażało się w samodzielnym poszukiwaniu kontaktów z nią. |