Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu charakterystyki związków formowania się tożsamości i jej statusu z wiekiem, a przede wszystkim różnic i podobieństw pomiędzy osobami będącymi w okresie adolescencji, wyłaniającej się dorosłości i dorosłości. Próbę badawczą stanowiło 711 osób w wieku od 14 do 40 lat, w tym: uczniowie gimnazjum – 88 osób (12,38%), liceów – 152 osoby (21,38%), studenci – 235 osób (33,05%) oraz badani, którzy zakończyli edukację – 236 osób (33,19%). W toku badania podzielono uczestników na następujące grupy wiekowe: 14-17 lat (N = 152); 18-23 lata (N = 309), 24-29 lat (N = 105) oraz 30-40 lat (N = 145 lat). Do zebrania danych zastosowano polską adaptację Skali Wymiarów Rozwoju Tożsamości. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono coraz niższe w kolejnych grupach wiekowych natężenie wymiarów eksploracji (wszerz, w głąb i ruminacyjnej) oraz wyższe natężenie podejmowania zobowiązań. Dodatkowo w grupie osób w pierwszej fazie wyłaniającej się dorosłości odnotowano niską identyfikację z już podjętymi zobowiązaniami. Wykazano również, że osoby w okresie adolescencji pod względem niemal wszystkich wymiarów tożsamości silniej utożsamiały się z podjętymi zobowiązaniami, miały w związku z tym silniejszą potrzebę określenia siebie, dążenia do posiadania własnej hierarchii wartości, były także silniej przywiązane do obrazu własnej osoby. Wśród badanych w wieku 30-40 lat charakterystyczne okazało się częstsze niż wśród młodszych ankietowanych występowanie statusu tożsamości przejętej, które wynikało z rezygnacji z eksplorowania oraz z silnej identyfikacji z podjętymi zobowiązaniami. |