Abstrakt: |
Przedmiotem badania uczyniono partycypację społeczną i obywatelską osób z ograniczeniami sprawności. Cele badania: opisanie związku pomiędzy samoakceptacją i samooceną, poczuciem jakości życia a partycypacją społeczno-obywatelską; charakterystyka poczucia jakości życia osób z niepełnosprawnością w odniesieniu do życia zawodowego, rodzinnego, bliskich związków, aktywności społecznej, obywatelskiej; ocena poziomu samooceny i samoakceptacji osób z ograniczoną sprawnością i osób sprawnych; próbowano także określić związek między samoakceptacją i samooceną a aktywnością społeczną, by stwierdzić, czy poziom tych dwóch cech sprzyja podejmowaniu aktywności społecznej (nowe relacje, przynależność do organizacji społecznych i partycypacji w życiu społeczno-politycznym). Sformułowano następujące hipotezy: ograniczenie sprawności wiąże się z niższą samoakceptacją i samooceną oraz mniejszą aktywnością społeczną; zarówno osoby sprawne, jak i osoby z ograniczeniami sprawności oceniają obecne życie i aktywność w jego poszczególnych obszarach jako różne od tego, jakie chciałyby, żeby ono było (dystans pomiędzy stanem obecnym a stanem pożądanym); istnieją pozytywne związki pomiędzy samoakceptacją, jakością życia (zadowoleniem z różnych jego obszarów) i akceptacją społeczną. Badanie miało charakter jakościowy z elementami podejścia typu mix (łączenie metod ilościowych i jakościowych z zastosowaniem celowego doboru próby). Wykorzystane narzędzia jakościowe: scenariusz pogłębionego wywiadu indywidualnego; scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego. Do narzędzi ilościowych zaliczono: Kwestionariusz Samooceny, Kwestionariusz Badań Sondażowych. Przeprowadzono 74 wywiady indywidualne, zebrano osiem grup fokusowych, w tym sześć AFG i dwa FGI; pomiar samoakceptacji, samooceny i jakości życia przeprowadzono wśród 89 respondentów, w tym 35 sprawnych, tj. bez orzeczenia o niepełnosprawności. Wyniki badania ujawniły większy poziom samooceny u osób sprawnych. Większą samoakceptację i akceptację choroby wykazywali niepełnosprawni, którzy nie czuli się ograniczeni przez chorobę w życiu codziennym. Okazało się, że niepełnosprawni równie słabo angażowali się w życie społeczne jak sprawni badani. Potwierdzono istnienie pozytywnego związku między samoakceptacją a ogólnym zadowoleniem z życia; nie stwierdzono związku między samoakceptacją, jakością życia i partycypacją społeczną. |