Abstrakt: |
Celem badania była ocena wpływu przedszkolnego wychowania zdrowotnego na szkolne wychowanie fizyczne i zdrowotne oraz ocena poziomu realizacji programu wychowania zdrowotnego w klasie pierwszej szkoły podstawowej. Przedmiotem badania były przyzwyczajenia higieniczno-kulturalne stanowiące jedną z trzech – obok bezpieczeństwa i sprawności ruchowej – kategorii programu wychowania zdrowotnego w przedszkolu, które w klasie pierwszej szkoły podstawowej powinny być utrwalone. Metodą badania była obserwacja kierowana. Badaniem objęto 100 dzieci w wieku siedmiu lat z trzech wybranych losowo wrocławskich szkół podstawowych. We wrześniu 1992 i w czerwcu 1993 poddano obserwacji te same przyzwyczajenia higieniczno-kulturalne w grupie badanych dzieci. Wyniki pozwoliły stwierdzić, że w zakresie tworzenia i utrwalania przyzwyczajeń higieniczno-kulturalnych szkoła działała wybiórczo, co powodowało nawet recesję niektórych umiejętności związanych z higieną i kulturalnym zachowaniem. W badanej grupie podczas pierwszego roku nauki szkolnej nastąpiła poprawa, ale nie dotyczyła wszystkich obserwowanych elementów – największa dotyczyła umiejętnego siadania na krześle (z 54 do 73 badanych), poprawnego użycia szczoteczki do mycia rąk (z 35 do 52), zasłaniania buzi podczas kaszlu (z 22 do 41); pogorszyły się wyniki chwytu widelca (z 79 do 75), poprawnego mycia rąk (z 84 do 74), posiadania chustki do nosa (z 30 do 12), ułożenia rzeczy po przebraniu w strój sportowy (z 77 do 70). Nastąpiło też pogorszenie w wykonywaniu pewnych czynności, które w czerwcu 1993 badani wykonywali niepoprawnie, chociaż wcześniej umieli je wykonać prawidłowo – u 21 dzieci dotyczyło to mycia zębów, u 20 dzieci trzymania widelca, u kolejnych 20 – mycia rąk po wyjściu z toalety. Nie zmieniły się istotnie: umiejętność samoobsługi w toalecie, samodzielnej zmiany bielizny oraz nawyk zmiany całej bielizny do lekcji WF-u. Można sądzić, że zarówno szkoła, jak i rodzina nie przykładały należytej wagi do tego zakresu wychowania dziecka. W większości dzieci wykonywały dobrze tylko te elementy, które wymagają szczególnej kontroli wykonania przez osoby starsze i które można opanować dzięki obserwacji środowiska. |