Celem badania było sprawdzenie, czy nauka prowadzona zgodnie z założeniami pedagogicznymi dwu odmiennych systemów: konwencjonalnego i metody Montessori, zróżnicuje m.in. poziom przystosowania szkolnego dzieci. Badanie przeprowadzono w Szkole Podstawowej nr 27 w Lublinie, objęto nim 25 uczniów z grupy Montessori i 23 z konwencjonalnej (wiek badanych: dziewięć lat). Do badania przystosowania szkolnego wykorzystano kwestionariusz Classroom Behavior Inventory E. Schaefera i M. Aronsona w opracowaniu J. Rembowskiego (1972). Wyniki wskazały, że różnice istotne statystycznie występują w zakresie pozytywnych cech społecznych na korzyść uczniów z klasy konwencjonalnej (największe dotyczyły życzliwości i towarzyskości) oraz w zakresie negatywnych cech emocjonalnych na korzyść uczniów z grupy Montessori (największe – nerwowości i roztargnienia). Badane grupy nie różniły się w sposób istotny statystycznie pod względem ogólnego przystosowania, nie zanotowano też istotnego zróżnicowania w zakresie poszczególnych wymiarów adaptacji. Układ wyników średnich w każdej grupie pozwolił zarysować model przystosowania uczniów w obu systemach edukacyjnych. Nauczycielki systemu Montessori podobnie oceniały poziom uspołecznienia oraz dojrzałości emocjonalnej dzieci; niska była wartość wskaźnika ekstrawersji, co należy tłumaczyć indywidualną pracą dziecka – głównym elementem pracy w tym systemie. W drugiej grupie pozytywnie oceniono poziom uspołecznienia i ekstrawersji, ujemną wartość uzyskało nastawienie do zadań szkolnych. Stwierdzono, że nadmierna ruchliwość i roztargnienie dzieci kształconych systemem tradycyjnym zdominowały ich wytrwałość i koncentrację na pracy; adaptacja szkolna nie była tożsama z gotowością do podejmowania i realizowania zadań dydaktycznych. Stwierdzono, że badani uczniowie regulują swoje zachowanie stosownie do wymagań stawianych im przez nauczycieli i klasę szkolną.