Abstrakt: |
Badanie miało na celu diagnozę różnic w strukturze i funkcjonowaniu osobowości jednostek o odmiennym kierunku uzdolnień artystycznych – muzycznym i plastycznym. Badanie objęło 25 uczniów Państwowego Liceum Muzycznego (14 chłopców i 11 dziewcząt) i tylu samo uczniów Państwowego Liceum Plastycznego (15 dziewcząt i 10 chłopców). Jako kryterium kwalifikowania uczniów do badania przyjęto średnią arytmetyczną ocen powyżej 4,3 z przedmiotów muzycznych i plastycznych, zależnie od rodzaju szkoły. W badaniu wykorzystano 16-czynnikowy kwestionariusz osobowości R.B. Cattella w adaptacji M. Choynowskiego i M. Nowakowskiej oraz Kwestionariusz Stanów Ego (M. Cichocka, A. Suchańska, 1989). Badanie ujawniło istotne różnice między dwiema grupami uczniów w zakresie struktury i funkcjonowania osobowości. U badanych uzdolnionych muzycznie dominowały cechy: cyklotymia, surgencja, zaufanie do siebie, konwencjonalność, umiejętność współdziałania w grupie i dostosowania się do jej wymagań. Cechy te warunkowały stosunkowo dobry poziom przystosowania społecznego. Uczniowie z tej grupy wykazywali również skłonności neurotyczne. Z kolei badani o uzdolnieniach plastycznych ujawnili cechy: dużą wrażliwość estetyczną, szerokie zainteresowania kulturalne, żywą wyobraźnię, ciekawość, niekonwencjonalność. Mieli oni trudności z dostosowaniem społecznym oraz wykazywali cechy neurotyczne – skłonność do obwiniania się, zmienność emocjonalną, brak zaufania do siebie, lękliwość, małą odporność na sytuacje stresowe. Spośród sześciu różnych stanów ego badani uzdolnieni muzycznie w relacjach interpersonalnych aktywizowali najczęściej „rodzica ochraniającego” i „dziecko spontaniczne”. Z kolei badani uzdolnieni plastycznie aktywizowali „dziecko dostosowane” i „dorosłego”. |