BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Rozumienie bajek przez dzieci sześcioletnie
Data: [1991]
Badacz: A. Kapusta, Maria Kliś, U. Szczot, M. Żak
Abstrakt:

Przedmiotem badania były trzy zagadnienia: udział zmiennych intelektualnych, inteligencji skrystalizowanej oraz płynnej w procesie rozumienia treści bajki przez dzieci sześcioletnie; partycypacja zmiennych temperamentalnych (reaktywności i ruchliwości zachowania) w przebiegu i efektach procesu rozumienia bajki; interakcja wymienionych zmiennych w oddziaływaniu na proces rozumienia tekstu bajki. Badanie objęło 129 dzieci (62 dziewczynki i 67 chłopców) sześcioletnich, uczęszczających do placówek przedszkolnych w Krakowie. Badanie miało dwa etapy: pomiar cech intelektualnych i temepramentalnych badanych dzieci; prezentacja bajek w indywidualnych kontaktach z dziećmi oraz uzyskanie odpowiedzi na pytania dotyczące związków zachodzących między motywami postępowania bohaterów bajki a ich faktycznym postępowaniem, puenty bajki i moralnej oceny postępowania bohaterów, poproszono również o opowiedzenie treści bajki. W badaniach wykorzystano następujące narzędzia badawcze: do pomiaru cech temeramentalnych Skalę ocen do pomiaru reaktywności przedszkolaka (SOR-1) E. Friedensberga (1982) oraz Skalę ocen do pomiaru ruchliwości zachowania dzieci w wieku przedszkolnym A. Beauvale’a (1986), które wypełniały nauczycielki przedszkolne, pracujące z badanymi dziećmi; do pomiaru cech intelektualnych Krótką skalę inteligencji (KIS) M. Choynowskiego (1971) jako wskaźnik inteligencji skrystalizowanej; Skalę kolorowych matryc J.C. Ravena oraz Porządkowanie obrazów z testu inteligencji dla dzieci” Wechslera-Belivue jako wskaźniki inteligencji płynnej. W różnych grupach prezentowano dzieciom różne bajki: opowiadania oparte na bajce Królewna Śnieżka, dwie bajki japońskie Dwaj chłopcy i krasnoludki oraz Porwany kotek, bajka Jarzębinka J. Tajca. Za wskaźniki rozumienia bajki przyjęto liczbę poprawnie odtworzonych faktów prezentowanych w bajce, zdolność poprawnego określenia motywów postępowania bohaterów bajki, poprawne odczytanie puenty bajki. Wyniki badania ujawniły różnorodne związki między zmiennymi intelektualnymi i temperamentalnymi a wymienionymi wskaźnikami rozumienia bajki. Szczególnie silny, pozytywny związek zanotowano między inteligencją skrystalizowaną badanych a liczbą poprawnie odtworzonych epizodów. Z kolei zdolność przeprowadzenia wnioskowania umożliwiającego wskazanie puenty bajki była wprost zależna od inteligencji płynnej, która warunkowała proces rozumienia zarówno w sposób niezależny, jak i w związkach interakcyjnych z innymi cechami badanych. Pamiętanie zaprezentowanych faktów oraz określenie motywów postępowania bohaterów pozostawało w związku z inteligencją płynną oraz reaktywnością dzieci, które to zmienne wpływały na rozumienie bajki zarówno niezależnie od siebie, jak i we wzajemnym powiązaniu. Stwierdzono również pozytywną zależność między zdolnością rozumowania przyczynowo-skutkowego (mierzoną testem Porządkowanie obrazów z testu inteligencji dla dzieci Wechslera-Belivue) a umiejętnością poprawnego dokończenia rozpoczętej bajki. Ta ostatnia umiejętność wraz ze zdolnością poprawnego odtworzenia prezentowanych w bajce faktów okazały się negatywnie zależne od reaktywności badanych – im reaktywność była wyższa, tym niższy poziom rozumienia bajki zgodnie z tymi dwoma wskaźnikami.

Deskryptory TESE: inteligencja, osobowość, dziecko, placówka przedszkolna, rozumienie, literatura dla dzieci i młodzieży, edukacja przedszkolna
TESE descriptors: intelligence, personality, child, pre-primary institution, comprehension, children's and youth literature, pre-primary education
Publikacje:
  • Kliś, M. (1991). Rozumienie bajek przez dzieci sześcioletnie. Wychowanie w Przedszkolu, 5, 268-273.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"