Abstrakt: |
Celem badania było określenie czynników warunkujących marzenia dzieci sześcioletnich w zakresie przyszłego zawodu. Badaniem objęto 100 dzieci (50 dziewczynek i 50 chłopców) z dwóch chorzowskich przedszkoli (cztero- i pięciooddziałowego). 67 dzieci pochodziło z rodzin inteligenckich, w których rodzice mieli wyższe lub średnie kwalifikacje zawodowe. 33 dzieci należało do rodzin robotniczych o zróżnicowanych kwalifikacjach zawodowych rodziców. W badaniu wykorzystano analizę dokumentacji przedszkolnej (dzienniki, karta sześciolatka), test określający poziom ilorazu inteligencji oraz wywiad, w którym zadano dzieciom pytania: Kim chciałbyś być? Co chciałbyś robić, jak dorośniesz i dlaczego? Czy wiesz, co robi…? Jeżeli wiesz, to powiedz. Dzieci wybrały 45 zawodów, z czego 27 wymienili chłopcy, a 18 dziewczęta, wspólnych wyborów było 7. Najczęściej wskazywano zawód lekarza (11 wyborów), następnie pielęgniarki i nauczyciela (po 8), piłkarza i milicjanta (po 6) oraz malarza (4). Płeć różnicowała marzenia zawodowe dzieci sześcioletnich – chłopcy wybierali zawody „męskie”, zwłaszcza techniczne (12%), wojskowe (11%), sportowe (8%), a dziewczęta – zawody „kobiece”, szczególnie ekonomiczno-usługowe (18%), medyczne (15%) i oświatowe (10%). Dzieci o wysokim ilorazie inteligencji wybierały zawody wymagające wyższych kwalifikacji – lekarza (7%), nauczyciela (5%), architekta (1%), dyrektora (1%), choć wśród tych wyborów znalazły się również zawody wymagające niższych kwalifikacji – ekspedientka (7%), milicjant (5%) czy kaskader (3%). Dzieci z rodzin inteligenckich wykazywały wyższe aspiracje zawodowe niż ich rówieśnicy z rodzin robotniczych, wybierały zawód lekarza (11%), nauczyciela (6%), piosenkarza (3%) i malarza (3%). Wysoki poziom wykształcenia rodziców sprzyjał temu, że ich dzieci wybierały zawody wymagające wyższego wykształcenia – zawód lekarza (8%), malarza, architekta, pilota, aktora, dziennikarza. Poziom kwalifikacji zawodowych rodziców wpływał na wybory ich dzieci, które marzyły o zawodach wymagających podobnego poziomu kwalifikacji. |