Przedmiotem badania był związek zróżnicowania statusowego społeczności lokalnej, z której rekrutują się uczniowie danej szkoły, z preferencjami interpersonalnymi uczniów. Sformułowano dwie hipotezy dotyczące czynników wpływających na procesy strukturacji społecznej zbiorowości szkolnych: częstość wyborów socjometrycznych (ze względu na preferencje interpersonalne, czyli zawierane w szkole przyjaźnie) dokonywanych przez uczniów X w stosunku do uczniów Y będzie relatywnie wzrastać wraz ze spadkiem dystansu, jaki w hierarchii statusów dzieli obie grupy statusowe, do których należą uczniowie X i Y; granicznym przypadkiem dla tego stwierdzenia byłoby dokonywanie wyborów w obrębie jednej grupy statusowej (dystans zerowy); częstość wyborów kierowanych ku Y-om o danym statusie będzie tym większa, im wyższa będzie ich pozycja statusowa. Badania objęły 229 uczniów ośmiu klas szóstych czterech warszawskich szkół podstawowych. Za kluczową zmienną w systemie stratyfikacji przyjęto wykształcenie ojca badanych, uznając je za wskaźnik statusu społeczno-ekonomicznego (SES) uczniów. Zastosowano następujący podział SES: bardzo niski – wykształcenie podstawowe lub niższe ojca; niski – wykształcenie zawodowe w szkole nienaturalnej; średni – wykształcenie średnie lub półwyższe; wysoki – wykształcenie wyższe. Do pomiaru preferencji interpersonalnych wybrano wybory socjometryczne przy następującym kryterium: Gdyby to zależało tylko od Ciebie, z kim z Twojej klasy najchętniej spędzałbyś czas? Instrukcja do testu sugerowała dokonanie pięciu wyborów, choć nie były one ograniczone. Liczba wyborów wahała się w rezultacie od jednego do ośmiu. Uznano, że jeśli X i Y wybrali się wzajemnie w teście, to znaczyło, że się przyjaźnili. Działanie czynnika dystansu okazało się silniejsze niż czynnika walencji, którego działanie trudniej było zidentyfikować. Potwierdziła się hipoteza o wpływie dystansu – częściej, niż wynikałoby to z modelu losowego, wybory były dokonywane, a przyjaźnie zawierane w obrębie tej samej grupy statusowej, co szczególnie silnie zaznaczyło się w przypadku grupy o najniższym SES-ie. W przypadku wyborów dokonywanych przez średnią grupę statusową stwierdzono brak działania obu czynników (dystansu i walencji), a w przypadku zawieranych przez tę grupę przyjaźni stwierdzono negatywny efekt walencji – rzadziej, niżby to wynikało z modelu losowego, przyjaźnie zawierane były w obrębie tej samej grupy statusowej, a preferencje badanych skierowane były raczej w kierunku statusów położonych niżej w hierarchii. Najniższa grupa statusowa okazała się najbardziej popularna w zakresie dokonywanych wyborów, co tłumaczyć można wzajemnym oddziaływaniem czynnika dystansu i czynnika walencji – po pierwsze, w przypadku grupy najniższej czynniki te sprzężone były negatywnie (efekt dystansu znosił efekt walencji), natomiast w przypadku grupy o najwyższym statusie były one sprzężone dodatnio (efekt walencji wzmacniał efekt dystansu); po drugie, zanotowano prawidłowość, zgodnie z którą efekt dystansu osłabiany był przy wyborach „w dół”, a wzmacniany przy wyborach „w górę” przez działanie czynnika walencji.