Abstrakt: |
Badanie było próbą konfrontacji rzeczywistych kompetencji teleologicznych nauczycieli wychowania fizycznego. Przyjęto założenie, że orientacja teleologiczna nauczycieli tego przedmiotu jest zróżnicowana i odzwierciedla czasami zakwestionowane poglądy na ten temat. Badanie przeprowadzono w losowo dobranych szkołach, objęło ono 84 nauczycielki i 132 nauczycieli wychowania fizycznego pracujących w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, w większości z województwa gdańskiego. Około 60% badanych miało wykształcenie wyższe. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, technikę wywiadu kierowanego, w trakcie którego nauczyciele udzielali swobodnej odpowiedzi na pytania: Co jest celem wychowania fizycznego? Co było celem ostatnio przeprowadzonej przez Pana/Panią lekcji wychowania fizycznego? Co było treścią ostatniej przeprowadzonej przez Pana/Panią lekcji wychowania fizycznego? Pytanie trzecie miało charakter kontrolny i umożliwiało pewną weryfikację odpowiedzi na dwa poprzednie. Odpowiedzi badanych na pierwsze pytanie świadczyły o ich bardzo zróżnicowanej orientacji teleologicznej. Połowa badanych nauczycieli i połowa nauczycielek udzieliła odpowiedzi odzwierciedlających współczesne poglądy na temat celów wychowania fizycznego. Wśród mężczyzn częściej w ten sposób wypowiadali się ci, którzy mieli wykształcenie średnie, co rodzi pytanie o kompetencje teleologiczne nauczycieli wyżej wykształconych. Wśród kobiet częściej współczesne poglądy reprezentowały nauczycielki z dłuższym stażem pracy. 1/3 badanych uznała, że celem WF-u jest kształtowanie ciała wychowanków. Według 20% mężczyzn i 15% kobiet wychowanie fizyczne służy przez ćwiczenie ciała wspomaganiu innych działów wychowania, głównie wychowania społecznego. W odpowiedzi na drugie pytanie prawie 2/3 badanych stwierdziło, że celem ostatniej lekcji było kształtowanie sprawności fizycznej uczniów. Około 20% badanych uznało za najistotniejszy rozwijanie osoby wychowanka w taki sposób, aby stopniowo przygotować go do samodzielnego rozwijania swojego ciała. Wśród kobiet cele lekcji lepiej formułowały nauczycielki bez wyższego wykształcenia, podobnie było wśród mężczyzn, lepiej radzili też sobie nauczyciele o krótszym stażu pracy. Wyniki potwierdziły przypuszczenie o zróżnicowaniu orientacji nauczycieli co do celu wychowania fizycznego oraz fakt, że wielu z nich podziela zakwestionowane dawno przekonania na ten temat. Być może nauczyciele mimo posiadania współczesnej wizji wychowania fizycznego nie potrafili tego wyrazić w trakcie badania lub też część nauczycieli nie zastanawiała się nad sensem swojej pracy i nie miała ukształtowanych poglądów na ten temat. |