Abstrakt: |
Celem badania była charakterystyka głównych motywów podjęcia studiów ekonomicznych przez absolwentów szkół średnich. Badanie przeprowadzono wśród 124 studentów (w tym 23,4% mężczyzn) pierwszego roku ekonomiki oraz organizacji obrotu i usług na Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Wykorzystano ankietę przygotowaną na podstawie poprzednich badań autora, zawierającą 15 najczęściej wymienianych przyczyn podejmowania studiów ekonomicznych przez absolwentów szkół średnich. Zadaniem badanych była ocena udziału poszczególnych przyczyn w ich decyzji. Badani byli absolwentami 14 różnych rodzajów szkół, najwięcej ukończyło liceum ogólnokształcące (73,4%), następnie liceum ekonomiczne (14,5%), technikum (12,1%). 36,3% badanych pochodziło ze szkół krakowskich, 33,9% ze szkół innych miast wojewódzkich lub miast powyżej 50 tys. mieszkańców, 29,8% ze szkół w pozostałych miejscowościach. 75,8% przystąpiło do egzaminu na studia w roku zdawania matury, 24,2% miało pomiędzy maturą a egzaminem co najmniej rok przerwy. 22,6% badanych uzyskało na świadectwie dojrzałości średnią 4,5-5,0; 40,3% – 4,0-4,5; 25,8% – 3,5-4,0; 11,3% – 3,0-3,5. Średnią powyżej 4,0 miało 73,7% kobiet i 27,6% mężczyzn. 46,7% badanych pochodziło z rodzin robotniczych, 46,9% z rodzin pracowników umysłowych. Badani studenci kierowali się w wyborze studiów zróżnicowanymi motywami. Dominujące były motywy o charakterze autotelicznym, wskazujące na rozwój własnej osobowości i samorealizację w nauce, a także motywy wskazujące na studia jako drogę do wymarzonego zawodu lub pracy. Równie decydujące okazały się motywy hedonistyczne i środowiskowe. Motywy te były wymieniane z różnym natężeniem w zależności od płci, rodzaju ukończonej szkoły, lokalizacji miejsca zamieszkania, wyników w nauce w szkole średniej. Studenci o średniej 3,0-3,5 istotnie silnie byli motywowani przez: atrakcyjność życia studenckiego, chęć odroczenia służby wojskowej, chęć realizacji wartości hedonistycznych, a także – na równi z badanymi o średniej 4,5-5,0 – chęcią zdobycia po studiach atrakcyjnej pracy. Zdecydowanie słabiej byli motywowani chęcią zdobycia wiedzy ekonomicznej, zdobyciem kwalifikacji zawodowych na wyższym poziomie, tradycjami rodzinnymi, wymaganiami na egzaminie wstępnym. Badani o średniej 4,5-5,0 byli istotnie silniej motywowani w stosunku do pozostałych przez chęć zdobycia (lub pogłębienia) wiedzy ekonomicznej i kwalifikacji, a istotnie słabiej przez chęć zdobycia wyższej pozycji społecznej i opinie o łatwości studiowania na uczelni ekonomicznej. Badani o średniej 3,5-4,0 byli istotnie silniej motywowani przez chęć zdobycia wyższej pozycji i przez sugestie osób dla nich znaczących, a istotnie słabiej przez chęć dalszego rozwoju własnej osobowości i zdobycia atrakcyjnej pracy. |