BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Rola uczelni w procesie kształtowania zachowań prospołecznych i zawodowych inteligencji technicznej
Projekt badawczy:
  • Szkolnictwo wyższe w procesie kształtowania socjalistycznej inteligencji
  • Badanie nad kadrą i studentami oraz procesem wychowawczym w szkołach wyższych
Typ badania: podłużne
Instytucja:
Data: 1987 – 1990
Badacz: Jerzy Baradziej, Julian Bugiel, Lesław H. Haber, Łucja Kapralska, Agata Maksymowicz, Lidia Zbiegień-Maciąg
Abstrakt:

Badania zrealizowano w ramach CPBP 08.04 Szkolnictwo wyższe w procesie kształtowania socjalistycznej inteligencji, grupy tematycznej 6.1.7.: Badanie nad kadrą i studentami oraz procesem wychowawczym w szkołach wyższych. Celem badań było poznanie orientacji studentów uczelni technicznych w zakresie określonych wartości, wpływających na ich motywację, cele i postawy, oraz poznanie gotowości badanych do zachowań prospołecznych. Badania miały charakter panelowy i przebiegały w czterech etapach: 1. kwiecień–maj 1987: badania pilotażowe wśród studentów pierwszego i czwartego roku Akademii Górniczo-Hutniczej, które pozwoliły zweryfikować planowane narzędzia badawcze oraz sprecyzować cele badań właściwych; 2. październik 1987: badania podstawowe całej zbiorowości studentów z pierwszego roku studiów na AGH (N = 1131), czyli we wstępnej fazie socjalizacji; 3. październik–listopad 1988: zbadano ponownie tych samych studentów, którzy w tym czasie rozpoczęli drugi rok studiów i przebyli fazę adaptacji (N = 728); 4. maj 1990: z powodów finansowych i organizacyjnych przebadano 50% ogółu studentów trzeciego roku studiów (N = 376), znajdujących się w zaawansowanej fazie socjalizacji. 85,1% badanych pierwszego roku stanowili mężczyźni (później ta przewaga liczebna minimalnie spadła do 84,6% na trzecim roku), nieco ponad połowa studentów pochodziła z rodzin inteligenckich, około 40% z robotniczych, około 5% z chłopskich, a około 2% z rzemieślniczych. W badaniach wykorzystano następujące narzędzia: kwestionariusz ankiety audytoryjnej w trzech wersjach (dla studentów w fazie wstępnej, fazie adaptacji i fazie zaawansowanej studiów), test zachowań prospołecznych zrealizowany na etapie drugim i czwartym badań, kwestionariusz wywiadu (częściowo skategoryzowany) dla pracowników dydaktycznych, arkusz oceny pracowników dydaktycznych. Wyniki badań oraz analiza porównawcza z badaniami wcześniejszymi wykazały spadek znaczenia motywów podjęcia studiów technicznych związanych z samorealizacją (z 72% w 1977/1978 roku do 49% w 1987/1988 roku) oraz wzrost znaczenia czynników okazjonalnych (przypadkowych, 11,8% w 1990 roku) i ludycznych (atrakcyjność środowiska akademickiego, 33% w 1990 roku). Nieznacznie zmalał również poziom zadowolenia z kierunku studiów (z 79% w 1977 roku do 63,3% w 1990 roku). Hierarcha podstawowych trudności adaptacyjnych na studiach technicznych nadal pozostaje ta sama – zbyt duże tempo nauki (57,9%), obojętny stosunek pracowników dydaktycznych (51,6%), odmienny niż w szkole średniej sposób nauczania (50,5%), niewystarczające przygotowanie wyniesione ze szkoły średniej (48,7%), nieprzychylny stosunek pracowników dydaktycznych (34,8%), poczucie osamotnienia w nowym środowisku (24,5%). Oczekiwania studentów względem kadry naukowej uczelni były przed rozpoczęciem nauki bardzo wysokie – 80% oczekiwało, że zajęcia będą prowadzić osoby prezentujące wysoki poziom wiedzy naukowej, a 70%, że będą one cechować się wysokim autorytetem moralnym. Z kolei w opinii 58,2% studentów trzeciego roku studiów na ich uczelni mało jest osób posiadających autorytet naukowy; tylko 5,4% studentów drugiego roku i 9,1% studentów trzeciego roku uważało, że na uczelni pracuje wiele osób o autorytecie moralnym. Badania pozwoliły ukazać przemiany w światopoglądach studentów dokonujące się na przełomie lat 1989 i 1990. W 1987 roku 25,6% studentów było zwolennikami ustroju socjalistycznego, a 21,7% – zwolennikami kapitalizmu. W roku 1990 odsetki te wynosiły odpowiednio 1,1% i 64,5%. Jednocześnie utrzymywał się trend zaobserwowany w latach siedemdziesiątych, zgodnie z którym następował wzrost religijności studentów w trakcie trwania studiów. Uczelnia nie była zatem ośrodkiem laicyzacji środowiska akademickiego, lecz narzędziem oddziaływania instytucjonalnego Kościoła. Pomimo wysokiego wskaźnika religijności badanych 85,8% studentów z pierwszego roku i 80,9% z drugiego roku studiów akceptowało „odpisywanie” na egzaminie, 56,4% i 40,7% – przedstawienie nie swojej pracy, 60,1% i 61,9% – dostarczenie fałszywego zwolnienia lekarskiego z zajęć. Aspiracje studentów dotyczące ukończenia studiów z dobrym wynikiem, wykonywania po studiach pracy twórczej oraz dokształcania się obniżały się wraz z trwaniem studiów. Jednocześnie rosła apatia spowodowana niekorzystnymi warunkami materialno-bytowymi oraz brakiem perspektyw w realizacji celów życiowych. Powodowało to, że do głównych celów zaliczały się: założenie rodziny (pierwszy rok – 81,6%, drugi rok – 88,3%), stabilizacja materialna (92,3%, 82,1%), życie zgodne z normami religijnymi (60,3%, 80%). Studenci AGH wykazywali również wyższą gotowość do działań allocentrycznych niż socjocentrycznych, a podejmując działania prospołeczne, kierowali się głównie motywami normatywnymi.

Deskryptory TESE: szkoła wyższa, technika, student, zachowania społeczne, postawa, kształcenie techniczne
TESE descriptors: higher education, technology, student, social behaviour, attitude, technical education
Publikacje:
  • Bugiel, J. (red.). (1990). Uczelnia a procesy kształtowania zachowań prospołecznych i zawodowych inteligencji technicznej: raport z badań. Kraków: AGH.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"