Abstrakt: |
Badanie poświęcono technice oceny wychowanków bazującej na zbieraniu opinii od współmieszkańców. Badanie właściwe poprzedzono pilotażem przeprowadzonym w trzech internatach, na podstawie którego opracowano Świadectwo wychowanka internatu zawierające kategorie: stosunek do kolegów i stosunek do obowiązków oraz skalę umożliwiającą ocenę. Na sędziów kompetentnych wyznaczono wychowawców i samorządy grup. Badanie właściwe przeprowadzono w trzech turach – 1987/1988, 1988/1989 i 1989/1990. W dwóch pierwszych turach oceniono łącznie 564 wychowanków z 22 grup wychowawczych w siedmiu internatach. W trzeciej turze oceniono 511 z 20 grup w sześciu internatach. Technika oceniania była stale doskonalona w oparciu o uwagi zgłaszane przez oceniających i ocenianych. Po zakończeniu oceniania przebadano opinie badanych za pomocą ankiety. 27% badanych uznało ocenianie w internacie za dobrą formę zbierania informacji o sobie i umieszczania się w grupie. 23% badanych wyraziło opinię, zgodnie z którą ocenianie ułatwiało współżycie i współpracę oraz podnosiło odpowiedzialność wychowanków za realizowane wspólnie zadania. 28% badanych krytykowało formalizm i brak rozmów ocenianych z oceniającymi, 31% uznało oceny sędziów kompetentnych za niesprawiedliwe. 36% wychowanków zauważyło pozytywny wpływ oceniania na relacje wewnątrzgrupowe i na jednostki, które starały się lepiej porozumiewać się z otoczeniem. Choć większość wychowanków zaaprobowała formę, skalę, kategorie i sędziów kompetentnych, powracał z ich strony postulat bardziej indywidualnego oceniana i rozmów z każdym wychowankiem. Wszyscy spośród 18 objętych ankietą wychowawców uznali ocenianie za pożyteczne i pozytywnie wpływające na zachowanie młodzieży. Odnośnie do technik oceniania, prawie połowa uznała, że trwa ono zbyt długo, zbytnio absorbuje wychowawców i samorząd. Niektórzy uznali technikę oceniania za zbytnio sformalizowaną i zbiurokratyzowaną. Wychowawcy przedstawili następujące propozycje zmian: ocenianie powinno się odbywać pod koniec roku szkolnego i być podstawą przyjęcia do internatu w następnym roku; wychowawcy powinni być informowani ustnie o otrzymanych przez wychowanków ocenach; kategorie oceniania powinny być dopasowywane do potrzeb poszczególnych internatów. Na podstawie wyników badania można stwierdzić, że ocenianie stanowiło próbę indywidualizacji oddziaływań wychowawczych, które powodowały większe zainteresowanie poszczególnymi wychowankami oraz problemami w grupach wychowawczych. |