Abstrakt: |
Celem badania było określenie rzeczywistej działalności samorządów funkcjonujących w internatach oraz metod programowania, realizowania i oceniania zadań. Badanie właściwe poprzedzono badaniem wstępnym w trzech internatach, w których 24 członków samorządów rejestrowało przez dwa tygodnie swoją działalność. Na tej podstawie opracowano Karty rejestracji i działalności samorządowej, które zawierały informacje dotyczące pełnionej funkcji w samorządzie, datę realizacji, treść zadań i zleceniodawcę. 37 wychowanków przygotowało ponadto wypracowania na temat Moja ocena działalności samorządu w naszym internacie (podaj konkretne przykłady), na podstawie których przygotowano ankietę służącą do oceny działalności samorządów w części głównej badania. Badanie właściwe przeprowadzono w roku szkolnym 1987/1988 (68 wychowanków z czterech internatów) i 1988/1989 (86 wychowanków z pięciu internatów). 76% wszystkich badanych stanowiły dziewczęta. Materiał badawczy składał się ostatecznie z 141 Kart rejestracji samorządowych, w których zarejestrowano 719 różnych zadań (od sześciu do 21 na osobę, średnio pięć zadań w miesiącu) oraz 196 ankiet z ośmiu internatów (ponad 57% ankietowanych stanowili członkowie samorządów). Wyniki badania ujawniły, że do zadań samorządów należały przede wszystkim zadania higieniczne (sprzątanie, kontrola czystości, prelekcje z udziałem lekarza i higienistki itp.), które stanowiły 32% wszystkich zadań. Poza tym były to: działania związane z pracami pomocniczymi w prowadzeniu gospodarki internatu (pomoc w gromadzeniu zapasów warzyw jesienią i prace w ogródkach warzywnych wiosną) i z pracami porządkowymi (odśnieżanie, sprzątanie terenów internatowych itp.), zadania związane z nauką (organizacja warunków do nauki, rozwijanie zainteresowań, spotkania z ludźmi nauki itp., pomoc koleżeńska), zadania poświęcone zajęciom sportowym i rekreacji (8%), zadania organizacyjne w ramach samego samorządu (organizowanie apeli/zebrań itp., wyodrębniane głównie przez członków zarządu samorządów stanowiących 23% respondentów). Badanie ankietowe pozwoliło ustalić hierarchie pozytywnych i negatywnych skutków działań samorządów w postrzeganiu badanych, przy czym zestawienia te mogły budzić wątpliwości metodologiczne (rangowanie szeregowe i średni współczynnik preferencji wartości nie uwzględniały rzetelności statystycznej obliczeń, ponadto różnice między nadanymi rangami były niewielkie). Wśród pozytywnych skutków wymieniano najczęściej: kształtowanie umiejętności współżycia w zespole (grupie); możliwości pomagania innym; możliwość poznania siebie i cech swojego charakteru. Wśród negatywnych skutków pojawiły się przede wszystkim: działalność pozorna, na pokaz; tracenie wolnego czasu; brak uznania, doceniania działalności samorządowej. |