Abstrakt: |
Celem badania było określenie wpływu ćwiczeń stymulujących (zabawa origami) na poziom rozwoju języka mówionego uczniów młodszych klas szkoły specjalnej dla lekko upośledzonych umysłowo. W pierwszym etapie badania dzieci wypowiadały się na temat ilustracji Przyjaciele oraz czteroobrazkowej historyjki Zabawa zwierząt. W drugim etapie dzieci przez osiem tygodni, podczas dwóch godzin tygodniowo, bawiły się origami. W etapie końcowym powielono czynności z etapu pierwszego. Badaniem objęto 32 dzieci w wieku od 8 do 10 lat z dwu szkół specjalnych dla dzieci lekko upośledzonych umysłowo w Krakowie. W badanej grupie było 18 dziewczynek i 14 chłopców. W pierwszym etapie badania uczniowie zgromadzili podczas swoich wypowiedzi najwięcej wyrazów związanych z przedmiotami – 784 (62,4%). Na drugim miejscu znalazły się wyrazy dotyczące czynności – 221 (17,6%). Najmniej wypowiedzianych wyrazów to spójniki i przyimki – 218 (17,4%). W końcowym etapie badania zaobserwowano znaczny wzrost liczby wyrazów określających przedmioty – 1897 (63,8%); to one dominowały w wypowiedziach uczniów. O ponad połowę wzrosła liczba wyrazów dotyczących czynności – 569 (19,1%). Zaobserwowano ponadto dziesięciokrotny wzrost liczby wyrazów związanych z cechami – z 33 w pierwszym etapie do 317 w etapie końcowym. W pierwszym etapie badania na wypowiedzi uczniów złożyło się 106 zdań, w tym 58 wieloczłonowych, 35 pojedynczych, siedem równoważników i sześć zdań złożonych. W etapie końcowym ogólna liczba zdań wzrosła do 204: 94 wieloczłonowe ciągi zdaniowe, 81 zdań pojedynczych, 12 równoważników i 17 zdań złożonych. Uczniowie lekko upośledzeni umysłowo z wadami mowy mają ogromne trudności w konstruowaniu wypowiedzi i precyzowaniu myśli. Dlatego tak duże znaczenie mają ćwiczenia stymulujące, które wpływają dodatnio na wyższy stopień aktywności mownej uczniów, podejmowanie przez nich spontanicznych rozmów, zwłaszcza z dorosłymi, a także na częstsze informowanie o własnych doznaniach i zgłaszanie swoich potrzeb oraz życzeń. |