Abstrakt: |
Celem badania było określenie związku pomiędzy empatią a inteligencją, cechami osobowości i temperamentu. Badaniem objęto łącznie 97 osób – studentów pierwszego i drugiego roku pedagogiki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Wśród badanych było 85 kobiet i 12 mężczyzn w wieku 19-21 lat. Narzędziem badawczym była Skala Empatii Emocjonalnej Mehrabiana i Epsteina, w której wyróżniono siedem podskal: podatność na zarażanie się emocjami innych, rozumienie uczuć osób nieznanych i dalekich, ekstremalna wrażliwość emocjonalna, tendencja do wzruszania się doświadczeniami pozytywnie przeżywanymi przez innych, tendencja do wzruszania się doświadczeniami negatywnie przeżywanymi przez innych, tendencja do współczucia i sympatycznego odnoszenia się do innych, gotowość do nawiązywania kontaktów z osobami potrzebującymi pomocy. Aspekt poznawczy empatii określono za pomocą Kwestionariusza Rozumienia Empatycznego Innych Ludzi Węglińskiego; neurotyzm i ekstrawersję zmierzono za pomocą Inwentarza Osobowości MPI Eysencka, cechy temperamentalne – na podstawie Kwestionariusza Temperamentu Strelaua, zmienne intelektualne – za pomocą Testu Inteligencji Eysencka i testu słownikowego Choynowskiego. Badanie wykazało: pozytywną korelację pomiędzy emocjonalnym i poznawczym aspektem empatii, pozytywną korelację między tendencją do zarażania się emocjami innych ludzi a neurotyzmem, negatywną korelację między siłą procesu hamowania nerwowego, interpretowanego jako zdolność do samokontroli, a podatnością na zarażanie się emocjami innych osób, brak korelacji między zmienną ekstrawersji a empatią emocjonalną, wpływ neurotyzmu na tendencję do zarażania się emocjami innych ludzi – częściowo nakłada się na wpływ reaktywności, a częściowo te cechy działają niezależnie od siebie, brak zależności między zdolnościami intelektualnymi a empatią poznawczą bądź emocjonalną badanych. |