Abstrakt: |
Przedmiotem badań były warunki pracy i życia magistrów wychowania fizycznego, zatrudnionych w szkołach podstawowych. W 1988 roku badaniami objęto absolwentów studiów magisterskich wychowania fizycznego w dwóch grupach województw o skrajnie różnej liczbie uczniów przypadających na jednego magistra wychowania fizycznego oraz różniących się stopniem urbanizacji. Były to następujące grupy: województwa gorzowskie, poznańskie, wrocławskie, krakowskie i łódzkie - 228-565 uczniów na magistra, 62-95% populacji stanowili mieszkańcy miast, liczebność losowo wybranej próby magistrów wynosiła 715 osób (1/3 zatrudnionych w szkołach podstawowych każdego województwa), otrzymano 368 zwróconych ankiet (A); województwa ciechanowskie, konińskie, radomskie, skierniewickie, łomżyńskie, przemyskie, włocławskie, siedleckie i ostrołęckie – 1824-788 uczniów na magistra, 31-47% populacji stanowili mieszkańcy miast, przebadano wszystkich magistrów wychowania fizycznego w liczbie 658 osób, otrzymano 326 zwróconych ankiet (B). W 1995 roku badania ograniczono do województwa olsztyńskiego (C). Analiza wyników badań ujawniła, że ocena bezpieczeństwa i higieny pracy badanych była w przeważającej części pozytywna (A – 69% odpowiedzi pozytywnych, B – 73%, C – 78%), przy czym najniższa w dużych aglomeracjach. Oceny pozytywne dominowały również w przypadku stosunków interpersonalnych (A – 88%, B – 81%, C – 85%), stosunków z bezpośrednim przełożonym (A – 90%, B – 86%, C – 83%) i przejawów uznania za pracę (A – 73%, B – 74%, C – 69%), tym razem z niewielką przewagą pozytywnych opinii po stronie badanych pracujących w miastach. Bardzo podobne we wszystkich grupach, pozytywne oceny respondentów zanotowano w zakresie organizacji pracy w instytucji zatrudnienia (A – 79%, B – 76%, C – 80%). Nieco gorzej oceniono współpracę ze środowiskiem poza instytucją zatrudnienia (A – 65%, B – 64%, C – 70%), a zdecydowanie gorzej warunki socjalne (A – 57%, B – 57%, C – 65%) i opiekę zdrowotną (A – 56%, B – 47%, C – 58%), przy czym wszystkie te aspekty pracy zawodowej najrzadziej oceniali pozytywnie badani ze wsi. Warunki życia badanych różniły się w zależności od roku badań, a w badaniach z 1988 roku – w zależności od stopnia urbanizacji województwa, w którym zatrudnieni byli badani. W ocenie, która z badanych grup znajdowała się w korzystniejszej sytuacji życiowej, trzeba wziąć pod uwagę zmienną pośredniczącą – np. w środowisku wiejskim więcej badanych posiadało dom jednorodzinny (co wiązało się z trwałą, wcześniej osiągniętą stabilizacją życiową), natomiast w środowisku miejskim wyższa była przeciętna kwota dochodów na jedną osobę w gospodarstwie domowym badanych. Ogólnie można stwierdzić, że sytuacja życiowa badanych w 1988 roku była korzystniejsza pod względem warunków mieszkaniowych i materialnych w województwach o niskim stopniu urbanizacji (grupa B) niż w województwach o wysokim stopniu urbanizacji (grupa A). Z kolei w badaniach z 1995 roku respondenci korzystniej przedstawiali swoje warunki życia niż badani z 1988 roku. |