BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Problem pracy dzieci w Polsce
Instytucja:
Data: 1996
Badacz: E. Holona, Justyna Stadniczeńko, Leszek Stanisław Stadniczeńko
Abstrakt:

Przedmiotem badania była praca dzieci w gospodarstwach rolnych. Objęto pomiarem uczniów klas VI-VIII szkół podstawowych z 49 województw (po dwie szkoły i około 100 badanych z każdego województwa). Przeprowadzono również wywiady z dyrektorami szkół. W badaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego oraz dwa kwestionariusze własnej konstrukcji (jeden skierowany do dzieci, drugi do dyrektorów szkół). Na pytania dotyczące prac wykonywanych w domu i gospodarstwie odpowiedziało 3025 dzieci. Do najczęściej wykonywanych stałych zajęć respondenci zaliczyli utrzymywanie porządku w domu, na podwórzu i w oborze (53,3%), opiekę nad młodszym rodzeństwem (16,7%), prace polowe (13,7%), przygotowywanie posiłków (8,9%), przygotowywanie paszy i karmienie zwierząt (7,9%). Dzieci zatrudniane przy pracach na gospodarstwie rekrutowały się najczęściej z gospodarstw wielokierunkowych, produkcji zbóż, hodowli trzody, produkcji warzyw i kwiatów, sadownictwa. Im większe było gospodarstwo, tym mniej prac wykonywały dzieci. Badani wykonywali prace z użyciem narzędzi, takie jak rąbanie drewna (40,8%), ścinanie drzew (16,4%), cięcie drzew piłą tarczową (15,2%), obsługiwanie traku (5,1%) itp. Wykonywali również prace z użyciem zaprzęgu, np. podorywkę, orkę, bronowanie (20%), powożenie furmanki (18,6%), zwózkę drewna w lesie (11%), koszenie kosiarką konną (5,4%). Część badanych kierowała traktorem (32%), traktorem z osprzętem (17,1%), kombajnem (6,2%). Inne rodzaje prac obejmowały: przenoszenie nieodpowiednich do wieku ciężarów (19,4%), przewożenie taczkami/wózkami ciężarów (17,5%), wykonywanie prac na wysokościach (16%), uruchamianie urządzeń, np. śrutowników sieczkarni, parników itp. (15,9%), karmienie bydła i trzody chlewnej (11,7%). Respondenci brali także udział w pielęgnacji upraw (16%) i zbiorze plonów, np. zbiorze truskawek, strąków fasoli, ogórków, grochu (14,9%); siana, słomy, snopków (13%); ziemniaków za maszyną (14,9%); owoców z drzew (10,5%); buraków (10,1%), jagód (9,9%). Wśród badanych w wieku do 10 lat 9,3% uczestniczyło w uboju drobiu, królików i nutrii; 13,4% współuczestniczyło w uboju świń, cieląt i owiec. Wśród badanych w wieku do 14 lat odsetki te wynosiły odpowiednio 3,19% i 4,9%. 60,55% badanych uczestniczyło w pracach budowlano-montażowych, częściej dzieci w wieku do 10 lat (63,3%), następnie od 11 do 13 lat (57%) oraz od 14 lat i wzwyż (51,7%). Były to na ogół prace (w kolejności od najczęściej do najrzadziej wykonywanych): malowanie i pomoc w tynkowaniu ścian, obsługa betoniarki, wykonywanie głębokich wykopów, pomoc murarzowi w reperacji kominów, pomoc dekarzowi na dachu. 9,05% badanych wykonywało prace w porze nocnej, 6,87% – gdy czuli się chorzy/zmęczeni, 3,97% – bez przerwy na odpoczynek, 7,24% – w niedzielę i dzień świąteczny, 14,84% – w czasie odbywania się lekcji, na których powinni być obecni. Respondenci wymieniali następujące przyczyny wykonywania prac: ze względu na zainteresowania (29,9%), niski poziom zmechanizowania gospodarstwa (9,17%), zły stan zdrowia rodziców (8,23%), brak możliwości zatrudnienia robotników najemnych (7,53%), bycie jedyną osobą potrafiącą obsługiwać urządzenia i sprzęt (2,18%). 40,46% badanych wykonywało prace w obecności dorosłych, a 14,04% z rówieśnikami. Część badanych uległa w wyniku pracy skaleczeniom (27,3%), złamaniu lub zwichnięciu (11,4%), porażeniu prądem (3,67%), wstrząsowi mózgu (2,35%), zgnieceniu (1,9%), utracie palca/oka/ręki/nogi (1,02%). Informacje na temat obsługi i zachowania środków ostrożności badani uzyskiwali najczęściej od starszego rodzeństwa (63,6%), po przeczytaniu instrukcji (8%), uczestnicząc w zajęciach lub pokazie sprzętu (5,72%). 24,7% badanych ujawniło, że nie posiada żadnej wiedzy na ten temat. 56% badanych stwierdziło, że w ich wsi zatrudniane są dzieci w celach zarobkowych, w tym dzieci z innych wiosek (25,6%), z tej samej wsi (25,21%) i z miasta (6,12%). Zatrudniane są według respondentów osoby starsze od nich (25,19%), rówieśnicy (21,42%) i osoby młodsze (11,1%).

Deskryptory TESE: praca, dziecko zagrożone, zdrowie, rodzina, środowisko społeczno-kulturowe
TESE descriptors: labour, child at risk, health, family, socio-cultural environment
Publikacje:
  • Stadniczeńko, S.L. i Stadniczeńko, J. (2000). Problem pracy dzieci w Polsce. Przyjaciel Dziecka, 4-6, 20-23.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"