BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: O błędach łuckich Ukraińców uczących się polskiego
Data: [1991] – [1994]
Badacz: Hanna Karaszczuk, Janusz Rieger
Abstrakt:

Celem badania było określenie wpływu języka ukraińskiego i rosyjskiego na język polski. Materiałem były prace pisemne i odpowiedzi ustne ponad 60 studentów Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wołyńskiego w Łucku o specjalności: język i literatura ukraińska oraz język polski, studiujących w roku akademickim 1991/1992 i 1993/1994, oraz uczestników lektoratów polskich na innych wydziałach (15 osób). Większość stanowili Ukraińcy płynnie posługujący się także językiem rosyjskim; niektórzy mieli kontakt z językiem polskim w szkole średniej lub tuż po maturze. Stwierdzono, że niektóre błędy w dyktandach mogły wynikać z wymowy dyktującego. Zauważono, że studenci drugiego roku robili mniej błędów. W zakresie błędów fonetycznych stwierdzono: pomieszanie y i e w sylabie nieakcentowanej w wyniku neutralizacji ue w tej pozycji, spowodowanej ukraińskim zwężeniem e w sylabie nieakcentowanej; pomieszanie o i u w sylabie nieakcentowanej w wyniku neutralizacji ou w tej pozycji, spowodowanej ukraińskim (i obecnym w polszczyźnie kresowej) zwężeniem o w sylabie nieakcentowanej; błędy w pisowni samogłosek nosowych – brak zapisu nosowości, zapis z samogłoską rozłożoną, zapis hiperpoprawny; niezmiękczanie niektórych spółgłosek przed e, co uznano za odbicie ukraińskiej twardej wymowy tych spółgłosek; problemy z użyciem liter l, ł, oraz zapisem ć, , ś, ź; zapis chi zgodnie z ukraińską wymową potoczną zamiast chy; problemy z pisownią rzż; zapisywanie jako bezdźwięcznych spółgłosek dźwięcznych ulegających ubezdźwięcznieniu; zapis zgodnie z wymową ukraińską ncz, ns zamiast , . W błędach morfologicznych odnotowano: używanie innego niż w języku polskim rodzaju wyrazów; końcówki -om w narzędniku lp. rzeczowników męskich – pod wpływem rosyjskiego i ukraińskiego, pod wpływem rosyjskim w dopełniaczu lm. forma ludziej, pod wpływem rosyjskim w miejscowniku lp. rzeczowników męskich i nijakich formy na słońce, o jabłkie, pod wpływem ukraińskim końcówek -u w bierniku lp. reczowników żeńskich; wyrównanie pod wpływem głównie rosyjskim w obrębie tematu rzeczowników na -r w miejscowniku lp.: w numere; końcówka –yj w przymiotnikach męskich w mianowniku lp., jednakowa końcówka rzeczowników żeńskich i towarzyszących im przymiotników w bierniku lp. pod wpływem jednakowej końcówki w rosyjskim i ukraińskim; zapisy wakacje proszli – wpływ jednej formy lm. w czasie przeszłym i brak kategorii męskoosobowości/żeńskorzeczowości w rosyjskim i ukraińskim; zapis przysłówków głównie pod wpływem ukraińskim; zamiany przedrostka prze- na ukraińskie i rosyjskie pro-. W zakresie leksykalnym odnotowano zapisy świadczące o wpływie leksyki i nawyków ortograficznych rosyjskich i ukraińskich (rajon, parfumy) oraz świadczące o wpływie leksykalnym opartym na podobieństwie fonetycznym (trywała – ‘trwała’, mołoda ‘młoda’); zapisy stanowiące wynik przekonania, że danego wyrazu używa się po polsku w tym samym znaczeniu, w jakim występuje on w rosyjskim lub ukraińskim (wszystkie liato – ‘całe lato’). W zakresie grafii zaobserwowano: zastępowanie ó przez o, błędy wynikające z podobieństwa polskiego u i ukraińskiego y (w druku u); błędy związane z tym, że polskie s oddawane jest przez c w rosyjskim i ukraińskim; zamiany k na c oraz w na v, wynikające prawdopodobnie z nauczania pisowni angielskiej. Pod wpływem zasad ortografii rosyjskiej i ukraińskiej wystąpiła łączna pisownia cząstki się z czasownikiem oraz rozdzielna pisownia czasownika i elementu zaimkowego (zniknęłyś my).

Deskryptory TESE: polski, Ukraina, język, gramatyka, ortografia, pisanie, kompetencje językowe, lingwistyka, student
TESE descriptors: Polish, Ukraine, language, grammar, spelling, writing, language skills, linguistics, student
Publikacje:
  • Karaszczuk, H. i Riegier, J. (1995). O błędach łuckich Ukraińców uczących się polskiego. Poradnik Językowy, 1, 50-55.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"