Abstrakt: |
Przedmiotem badania był wpływ na agresywne zachowanie młodzieży takich czynników jak: poziom zaspokojenia potrzeb dziecka w rodzinie, postawy rodzicielskie i niepowodzenia szkolne. W badaniu wykorzystano metodę indywidualnych przypadków oraz technikę wywiadu, ankiety i analizy dokumentów. Badanie przeprowadzono w Kuratorskim Ośrodku Pracy (KOP) wśród 22 wychowanków (19 chłopców i trzy dziewczęta) w wieku 10-17 lat, którzy zostali skierowani do placówki przede wszystkim na podstawie orzeczeń karnych. Uczęszczanie na zajęcia organizowane przez KOP miało zatem charakter resocjalizacyjny. Badanie wykazało, że do czynników silnie warunkujących atmosferę rodzinną i więzi między członkami rodziny należały: struktura rodziny, nadużywanie alkoholu przez rodziców oraz ich złe pożycie. Większość badanych nie posiadała pozytywnych wzorów do naśladowania oraz doświadczała niepewnej i konfliktowej atmosfery w domu. Do najbardziej niekorzystnych wydarzeń w życiu badani zaliczyli rozwód rodziców, choć w niektórych przypadkach odbierali go jako poprawienie się sytuacji rodzinnej. Zgodnie z odczuciami badanych ich rodzice prezentowali najczęściej postawę liberalną, a między oddziaływaniami wychowawczymi matek i ojców występowały rozbieżności. Rodzice nie kontrolowali też czasu wolnego badanych oraz ich kontaktów z grupami nieformalnymi. Rodziców cechował ponadto brak konsekwencji w przestrzeganiu ustalonych reguł. Dzieci nie były na ogół wdrażane do prac domowych ani nie posiadały w domu żadnych stałych obowiązków. Badani często traktowani byli w domu przedmiotowo i nie byli akceptowani, przez co wykazywali trudności w nawiązywaniu kontaktów, byli nieposłuszni, kłótliwi, przejawiali zachowania agresywne. Niektórzy rodzice byli bezwzględni w egzekwowaniu narzucanych reguł i stosowali kary cielesne oraz zakaz wychodzenia z domu. Obie postawy wpływały na zaburzenia zachowania badanych, które manifestowały się nadmierną pobudliwością ruchową, drażliwością oraz niedojrzałością emocjonalną. Większość wychowanków posiadała deficyty rozwojowe. Badania wykazały, że w szkole pochopnie stawiano im oceny dostateczne, co prowadziło do zniechęcenia i braku motywacji do nauki. Drugoroczność nie przynosiła w przypadku badanych zadowalających rezultatów w zakresie opanowania materiału danej klasy, wywoływała za to lęki szkolne prowadzące do wagarów. Na wagarach najczęściej młodzież przebywała w środowisku kryminogennym, co prowadziło do kolizji z prawem. Wychowankowie byli najczęściej odrzucani przez rówieśników i nauczycieli, którzy w odczuciu badanych byli w stosunku do nich niesprawiedliwi. Jeden badany należał do organizacji szkolnej, dwóch uczęszczało na zajęcia ogniska muzycznego. |