Celem badania była próba oceny skuteczności programu profilaktycznego Drugi elementarz (program dla uczniów klas siódmych i ósmych szkół podstawowych realizowany przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych), sprawdzenie bezpośrednich efektów zajęć w odniesieniu do ich zasadniczych treści: czy pod wpływem zajęć przybywa uczniom wiedzy na temat alkoholu; czy uczestniczenie w zajęciach wpływa na postawy wobec problemu alkoholowego w rodzinie; czy pod wpływem zajęć poprawia się umiejętności radzenia sobie z presją społeczną w sytuacji zachęcania przez rówieśników do picia alkoholu; czy uczestniczenie w zajęciach wpływa na zmiany w używaniu alkoholu, papierosów i innych środków odurzających; czy pod wpływem zajęć występują zmiany w zakresie niektórych ważnych umiejętności życiowych (czy uczniowie lepiej radzą sobie z przykrymi uczuciami, czy są bardziej świadomi tego, co pomaga w kontaktach interpersonalnych, czy wzrasta u nich samoocena); jak uczniowie oceniają zajęcia, w których uczestniczyli. Badanie przeprowadzono w schemacie quasi-eksperymentalnym; objęto nim 166 uczniów z klas siódmych dwóch szkół podstawowych i klas pierwszych dwóch liceów ogólnokształcących (jedna szkoła każdego typu mieściła się w Warszawie, jedna w okolicach); w każdej szkole badano dwie klasy: jedną uczestniczącą w programie, jedną porównawczą; łącznie w grupie eksperymentalnej E było 78 osób, w porównawczej P 88, między grupami nie było istotnych statystycznie różnic. Przeprowadzono prestest i posttest tą samą ankietą składającą się z 29 pytań, po postteście uczniowie z grupy eksperymentalnej proszeni byli też o pisemną wypowiedź dotyczącą oceny zajęć. W preteście w przypadku większości pytań odsetek odpowiedzi poprawnych (korzystnych) nie przekraczał 60%; odpowiedzi potwierdziły ogromną potrzebę pracy profilaktycznej z uczniami (około 1/2 badanych nie orientowało się, że piwo może być sprzedawane dopiero osobom mającym 18 lat, podobny odsetek słabo radził sobie z proalkoholową presją społeczną, picie alkoholu było dość powszechne – blisko 40% piło w ostatnich 30 dniach alkohol, w domach ponad 20% uczniów występowały konflikty związane z piciem alkoholu przez rodzica). W preteście badani z grupy eksperymentalnej znacząco częściej deklarowali, że pili alkohol w ciągu ostatnich 30 dni (46%, grupa porównawcza 29%), lepiej wiedzieli, od jakiego wieku prawo pozwala na sprzedaż piwa i wina. Stwierdzono pozytywny wpływ programu na uczniów w zakresie wiedzy oraz samooceny. Istotny statystycznie był wpływ uczestniczenia w programie na przyrost wiedzy uczniów: uczestnicy programu byli bardziej pewni tego, że piwem można się upić podobnie jak wódką, że piwo zgodnie z prawem nie powinno być sprzedawane nieletnim, że picie słabszych trunków może prowadzić do uzależnienia, powszechniej wiedzieli, że osoba uzależniona na ogół nie jest w stanie wyzwolić się z nałogu dzięki silnej woli. Uczniowie z grupy E wymieniali istotnie więcej swoich dobrych cech spostrzeganych i cenionych w sobie. W odpowiedziach na pozostałe pytania nie było znaczących różnic między grupami; nie wykazano żadnego negatywnego wpływu uczestnictwa w zajęciach na uczniów. Stwierdzono, że brak istotnych zmian w piciu alkoholu u uczniów z grupy E mógł być spowodowany bardziej nasilonym piciem alkoholu niż w grupie P lub małą liczebnością próby. Uzyskano 85 informacji zwrotnych od uczniów z klas eksperymentalnych; zdecydowanie więcej było stwierdzeń pozytywnych (dotyczących postaw osób prowadzących zajęcia, sposób prowadzenia, atmosfera, treści); uwagi krytyczne pojawiły się głównie w wypowiedziach jednej z klas, dotyczyły oceny zajęć jako nudnych, zachowania innych osób z klasy utrudniających prowadzenie. Ogółem 15% uczniów wymieniało więcej aspektów ocenianych negatywnie, 9% wyłącznie negatywnie, w dwóch klasach nie było osób oceniających wyłącznie negatywnie. Ponadto stwierdzono, że ankieta ewaluacyjna wymaga dopracowania.