BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Młodzież między tradycją i ponowoczesnością. Wartości moralne w świadomości maturzystów
Instytucja:
Data: styczeń 1994 – kwiecień 1994
Badacz: Anna Goleń, Monika Janus-Leńczuk, Maciej Kozielczyk, Anna Kozioł, Danuta Kubiaczyk, Krzysztof Kudłowiec, Beata Maj-Gadomska, Janusz Mariański, Józef Młyński, Janusz Potok, Krzysztof Pyć
Abstrakt:

Przedmiotem badania były wartości moralne w świadomości maturzystów. Badania przeprowadzono w następujących miastach: Gdańsk – uczniowie z technikum ze Szkół Okręgowych i Ogólnokształcących „Conradinum” (styczeń 1994: 106 maturzystów) i II Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Pniewskiego (marzec 1994: 128 maturzystów spośród 142); Tarnów – uczniowie z I Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Brodzińskiego, III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza, Technikum Elektryczno-Mechanicznego im. Pawła Findla, Zespołu Szkół Technicznych im. Ignacego Mościckiego; na przełomie lutego i marca przebadano 452 osoby spośród 489 uczniów kończących szkołę; Dęblin – uczniowie Liceum Lotniczego; na przełomie lutego i marca 1994 przeprowadzono ankietę wśród 110 osób, do dalszych analiz przeznaczono 103 ankiety; Puławy – uczniów dobrano na podstawie doboru warstwowo-proporcjonalnego; badani uczęszczali do: Liceum Ogólnokształcącego im. Księcia A.J. Czartoryskiego, Liceum Społecznego, Technikum Gastronomicznego oraz Technikum Samochodowego; łącznie przebadano 269 maturzystów – 147 kobiet i 122 mężczyzn (z 677 wszystkich puławskich maturzystów); Kraśnik – uczniowie Liceum Ogólnokształcącego, Liceum Medycznego przy Zespole Szkół nr 2 oraz Liceum Zawodowego przy Zespole Szkół nr 3. Ankietę przeprowadzono techniką audytoryjną; do analizy zakwalifikowano 243 kwestionariusze. Szprotawa – uczniowie Liceum Ogólnokształcącego, Liceum Zawodowego i Technikum Rolniczego. Do analizy zakwalifikowano 194 ankiety (założona próba badawcza liczyła 212 osób). Do badania wykorzystano kwestionariusz ankiety Maturzyści a wartości moralne, opracowany w Katedrze Socjologii Moralności KUL, złożony z 79 pytań, w tym 12 pytań metryczkowych. Spora część pytań była poświęcona stosunkowi respondentów do Kościoła i religii; co do tych pytań powstały zastrzeżenia ze strony badanych, zwłaszcza tych, u których nastąpił wyraźny rozdział między religią a moralnością. Uczniowie wypełniali ankietę przez średnio nieco ponad godzinę; zdarzało się, że wypełnienie kwestionariusza trwało 45 minut, a czasami ponad dwie godziny. Sformułowano następujące hipotezy badawcze: 1) Maturzyści uczący się w mniejszych ośrodkach miejskich odznaczają się wyższym poziomem uznania wartości moralnych niż ich rówieśnicy z większych miast. 2) Kobiety bardziej niż mężczyźni akceptują wartości moralne, zwłaszcza te związane z etyką katolicką; różnica między płciami ma charakter ilościowy, nie świadczy o istnieniu specyficznej kobiecej moralności. 3) Maturzyści z liceów ogólnokształcących odznaczają się wyższym poziomem wartości moralnych niż ich rówieśnicy z techników, a zwłaszcza z liceów zawodowych, gdzie przeważają mężczyźni. 4) Aprobata wartości moralnych jest większa u młodzieży ze szkół wiejskich niż u ich rówieśników z małych, średnich, a zwłaszcza dużych miast. 5) Postawa wobec religii różnicuje uznanie wartości moralnych przez młodzież. Im mniejsza więź religijna, tym słabszy system wartości i norm moralnych. Spośród wszystkich przebadanych maturzystów 8,6% uznawało siebie za głęboko wierzących, 63% za wierzących, 18,7% za niezdecydowanych, ale przywiązanych do tradycji religijnych, 6,2% za obojętnych, 2,8% za niewierzących. W przypadku 0,7% ankiet zabrakło odpowiedzi na pytanie o postawę wobec religii. Najwięcej głęboko wierzących było wśród respondentów z Kraśnika (11,9%) i Szprotawy (10,8%), najmniej zaś wśród badanych z Dęblina (4,9%) i Gdańska (4,7%). Najwięcej osób określiło siebie jako niewierzących w Dęblinie (5,9%) i Szprotawie (5,2%). Najwyższy poziom głęboko wierzących i wierzących występował w Tarnowie (78,9%) i Kraśniku (76,5%); najniższy w Gdańsku (62%) i Dęblinie (58,3%). Praktyki religijne respondenci odbywali: w każdą niedzielę i czasami w dni powszednie (26,2%), w każdą niedzielę (32,3%), dwa albo trzy razy w miesiącu (14,8%), raz w miesiącu (4,8%), kilka razy w roku (12,8%), nigdy (7,8%); nie uzyskano danych od 1,4% ankietowanych. 60% maturzystów z Tarnowa zgodziło się, że o dobru i złu powinno decydować prawo Boże – postawa ta jest najbardziej zgodna z doktryną Kościoła. Z tym zdaniem zgodziło się także: 41,7% respondentów z Puław, 38,7% ze Szprotawy, 34% z Dęblina, 37,6% z Gdańska i 43,6% z Kraśnika. O tym, że o dobru i złu decyduje społeczeństwo, było przekonanych: 20,6% badanych ze Szprotawy, 15,2% z Tarnowa, 23,6% z Puław, 17,3% z Kraśnika, 42,7% z Dęblina, 22,6% z Gdańska. Twierdzenie, że to człowiek powinien decydować o dobru i złu, zaaprobowało: 70,6% ankietowanych ze Szprotawy, 51,1% z Tarnowa, 66,2% z Puław, 67,9% z Kraśnika, 52,4% z Dęblina, 61,6% z Gdańska. Dla maturzystów najważniejszą wartością były na ogół rodzina (około 20% wyborów) i szczęście rodzinne (od 20% maturzystów z Gdańska do 35% z Kraśnika). Na drugim miejscu znalazła się wielka odwzajemniona miłość (około 16% wskazań w Tarnowie i Kraśniku; około 21% w Puławach i Gdańsku). Wartości religijne okazały się ważne dla niewielkiej części badanych maturzystów: 6,2% wskazań w Szprotawie, 9,1% w Tarnowie, 7% w Puławach, 5,8% w Kraśniku, 2,9% w Dęblinie, 6,8% w Gdańsku. Co ciekawe, mężczyźni częściej niż kobiety najwyżej stawiają wielką miłość – 21,7% wskazań wobec 13,9%. Kobiety wolą za to wartości rodzinne – 28,7% wobec 25,4%, a także religijne – 9,3% wobec 4,7%. Kobiety preferują bardziej od mężczyzn wartości związane ze świadomością bycia przydatnym innym ludziom – 15,6% wobec 7%.

Deskryptory TESE: postawa, religia, katolicyzm, rozumowanie, krytycyzm, rodzina, osobowość, obszar wiejski, obszar miejski, płeć
TESE descriptors: attitude, religion, Catholicism, reasoning, critical sense, family, personality, rural area, urban area, gender
Publikacje:
  • Mariański, J. (1995). Młodzież między tradycją i ponowoczesnością. Wartości moralne w świadomości maturzystów. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"