Tytuł badania: |
Temperamentalne i osobowościowe determinanty wypalenia zawodowego u nauczycieli |
Instytucja: |
|
Data: |
[1997] |
Badacz: |
Lucyna Golińska, Waldemar Świętochowski |
Abstrakt: |
Przedmiotem badania była skala zjawiska wypalenia zawodowego wśród nauczycieli; próbowano określić stopień poczucia wsparcia społecznego i wpływu tego czynnika na objawy wypalenia oraz roli zmiennych osobowościowych i temperamentalnych w powstawaniu wypalenia zawodowego (w szczególności reaktywności, ruchliwości procesów nerwowych, poziomu motywacji osiągnięć i lokalizacji źródła kontroli wzmocnień). Badaniem objęto 395 nauczycieli szkół podstawowych i średnich. W badaniu wykorzystano następujące narzędzia badawcze: Kwestionariusz Ch. Maslach (Maslach Burnout Inventory) w opracowaniu Iwanickiego i Schwab (1981), kwestionariusz Teacher Burnout Scale (Seidman i Zager 1987) w opracowaniu własnym (Świętochowski), test L-M-T (Hermans, Poterman i Zieliński) oraz Kwestionariusz Temperamentu J. Strelaua (1982) i Skalę Delta R. Drwala (1995). Wyniki badania pozwoliły sformułować następujące wnioski: syndromu wypalenia zawodowego doświadczało ponad jedna piąta nauczycieli, a wśród nauczycieli szkół średnich – co trzecia osoba. Bardzo skutecznym czynnikiem zabezpieczającym przed wypaleniem zawodowym okazało się wsparcie przełożonych. Wypalenie zawodowe pojawiało się łatwiej i szybciej u osób wysoko reaktywnych z powodu większej ich wrażliwości na istnienie bądź też brak wsparcia przełożonych oraz przypuszczalnie ze względu na większą podatność na stres. U osób reaktywnych i cechujących się dużą ruchliwością procesów nerwowych najrzadziej pojawiało się również poczucie satysfakcji zawodowej. |
Deskryptory TESE: |
zawód nauczyciela, osobowość, psychologia, nauczyciel, szkoła podstawowa, szkoła średnia, szkoła średnia o profilu zawodowym |
TESE descriptors: |
teaching profession, personality, psychology, teacher, primary school, secondary school, vocational school |
Publikacje: |
- Golińska, L. i Świętochowski, W. (1998). Temperamentalne i osobowościowe determinanty wypalenia zawodowego u nauczycieli. Psychologia Wychowawcza, 5, 385-398.
|