Celem badania było określenie kompetencji polonistycznych uczniów klas trzecich i czwartych szkoły podstawowej. W badaniu wzięło udział 46 trzecioklasistów i 59 czwartoklasistów. Wszyscy uczęszczali do podkieleckiej szkoły podstawowej. Materiał zebrano za pomocą sprawdzianu kompetencji uczniów, obejmującego: znajomość ortografii, umiejętności gramatyczne (rozróżnianie części mowy, analizowanie struktury wyrazu), kompetencje językowe i leksykalno-składniowe (m.in. umiejętność redagowania różnych form wypowiedzi, spójność wypowiedzi kilkuzdaniowej). Wyniki badania wykazały, że w zakresie ortografii uczniowie klas trzecich mają największy kłopot z pisownią łączną i rozdzielną wyrazów – na 46 możliwych błędów popełniono 24. Sporo problemów badani mieli z prawidłową pisownią „ę” i „em” – na 138 możliwych błędów popełnili łącznie 38 (27,5%). Tylko 8,6% prac nie zawierało błędów ortograficznych. W klasach czwartych znacznie obniżył się odsetek błędów w zakresie łącznej i rozdzielnej pisowni wyrazów, także pisowni „ę” i „em”. Natomiast więcej uczniów miało problemy z poprawna pisownią spółgłosek „rz” i „ż”. Łącznie uczniowie klas trzecich udzielili 30,4% błędnych odpowiedzi, uczniowie klas czwartych zaś – 28%. Na obniżenie niektórych kompetencji ortograficznych ma wpływ fakt, że młodsi uczniowie są bardziej skoncentrowani na omawianym materiale ortograficznym; uczniowie klas czwartych, ponieważ nie przerabiali w danym momencie tych zagadnień, w niektórych przypadkach popełniali więcej błędów niż ich młodsi koledzy. Poziom umiejętność ortograficznych badanych uczniów określono jako niezadowalający. Uczniowie klas trzecich i czwartych dość dobrze radzą sobie ze wskazaniem wybranych części mowy: rzeczowników, czasowników i przymiotników. Co ciekawe poziom tej umiejętności pogarsza się z wiekiem: czwartoklasiści udzielili więcej błędnych odpowiedzi niż ich koledzy z klas trzecich. Badani z klasy czwartej udzielili 21,24% błędnych odpowiedzi, uczniowie zaś klas trzecich – 13,04%. Zdecydowana większość uczniów klas początkowych nie ma problemu z użyciem poprawnych form gramatycznych w związkach frazeologicznych. Większe kłopoty natomiast sprawia określenie form czasowników, czyli kategorii: czasu, osoby i liczby. Najwięcej błędnych odpowiedzi uczniowie udzielili w określaniu osoby czasownika. Podobnie jak we wcześniejszych sytuacjach poziom tej kompetencji pogarsza się u czwartoklasistów. Najwięcej problemów przysparza uczniom wyróżnianie zespołów sylab w wyrazie. Na 59 możliwych odpowiedzi tylko jedna była poprawna w pracach uczniów klas czwartych i 14 w pracach uczniów klas trzecich.