Przedmiotem badania były formy działań świetlicy i ich wartości wychowawczo-społeczne; starano się odpowiedzieć na pytania, jakie są formy zajęć świetlicy, w jakim stopniu poszczególne formy zajęć świetlicy wpływają na rozwój zainteresowań i zachowania się wychowanka. Badanie przeprowadzono w świetlicy szkolnej Szkoły Podstawowej nr 2 w Czechowicach-Dziedzicach, objęto nim 52 uczniów klas I-III (próbę wybrano celowo według kryterium wieku) i 4 wychowawców świetlicy. Zastosowano analizę dokumentów (dzienniki pracy świetlicy, plany dydaktyczno-wychowawcze, protokoły rady pedagogicznej), jawny wywiad indywidualny z dziećmi (dotyczący zainteresowań i udziału w zajęciach świetlicy) i nauczycielami (zorientowanie się w formach zajęć i metod pracy świetlicy), test socjometryczny. W próbie były 33 dziewczynki i 19 chłopców; 28 uczniów pochodziło ze środowiska inteligenckiego, 24 z robotniczego; 47 osób miało rodziny pełne. Wszystkich czterech wychowawców uczestniczyło w konferencjach samokształceniowych dla nauczycieli świetlic oraz w kursach przygotowawczych do uzyskania specjalizacji; trzy osoby miały wykształcenie półwyższe; wszyscy wychowawcy realizowali zadania świetlicy. Celem było pobudzenie wyobraźni i aktywności intelektualnej dziecka. Wychowawcy przeważnie korzystali z takich form jak zajęcia z zakresu żywego słowa (opowiadania, głośne czytanie, recytacja i inscenizacja wybranych utworów), zajęcia plastyczno-techniczne, zajęcia rekreacyjno-sportowe; w doborze formy kierowali się potrzebami, uzdolnieniami, zamiłowaniami uczestników. Poprzez realizację zajęć za pomocą formy żywego słowa u 29 dziewcząt i sześciu chłopców nastąpił rozwój zainteresowań czytelniczych i teatralnych; ukształtowały się bliskie stosunki między wychowankami i opiekunami, uczestnicy zajęć nauczyli się poprawnej wymowy, dykcji, umiejętności interpretacji tekstu itp. Wychowawcy zdawali sobie sprawę z oddziaływania kompensacyjnego i terapeutycznego zajęć teatralnych. W teatrze samorodnym wzięło udział 15 uczęszczających na świetlicę (9 dziewcząt, 6 chłopców); zaspokajał on potrzeby dzieci, wzbudzał zainteresowania, umożliwiał uzewnętrznianie uczuć, rozwijał myślenie krytyczne, zespalał grupę; inscenizacje kształtowały wyobraźnię plastyczną, zdolności konstrukcyjne, pobudzały twórczą aktywność, pomagały w kształtowaniu nawyków współżycia społecznego. Zdaniem wychowawców istotną rolę w rozwoju zainteresowań, wyobraźni, zachowania odgrywały też zajęcia plastyczno-techniczne; pomagały młodszym dzieciom w odnalezieniu samego siebie, zdaniu sprawy z własnych możliwości, rozbudzeniu kontaktów z grupą. W świetlicy prowadzono również zajęcia rekreacyjno-ruchowe; 22 uczniów wybierało zabawy ruchowe, 13 – wycieczki, gry i sporty na śniegu i lodzie, 5 – ćwiczenia, zabawy i gry terenowe, 2 wychowanków nie interesowały ćwiczenia; świetlica dawała pełną możliwość organizowania różnych form zajęć ruchowych. Wychowawcy stwierdzili, że dopiero podczas wycieczek zaobserwowali indywidualne uzdolnienia podopiecznych; podkreślali, że kontakt w trakcie wycieczki umożliwiał kształtowanie postaw prospołecznych, egzekwowanie właściwego stosunku do przyrody i pamiątek narodowych. Uważali, że poprzez różne formy pracy pogłębiają się przeżycia psychiczne wychowanków, pobudza się ich wyobraźnię, wzmacnia dyscyplinę, przyzwyczaja do pracy zespołowej. Analiza jakości i organizacji zajęć wykazała, że są one celowe i prawidłowo prowadzone; wysunięto postulat współpracy nauczycieli świetlicy z rodzicami.